Bestuur
Er deden zich ongeregeldheden voor bij het ijsbijten; besloten van dit werk voortaan vrij te stellen de heren van de leden, de pensionarissen, de secretarissen, de griffiers, de predikanten en de weduwen van deze personen; de blokken krijgen alleen de eerste keer dat er in een jaar ijs gebeten wordt een ton bier.
11.01.1670 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Openbare werken/stadhuis/cultuur
Het "horologie" op het stadhuis is helemaal "verloopen"; ter tafel gebracht een bestek hoe het helemaal te herstellen en weer perfect te laten lopen; kost Fl. 650; besloten: commissoriaal.
01.02.1670 | A 53; regr. Ber.; doos 796 | leden
Handel/graan
Ingekomen rekest van de korenkopers, bakkers, kramers en van de pachters van de ronde maat en het weggeld gericht tegen het onlangs genomen besluit waarin het de korenkopers verboden wordt voor 11 uur 's morgens graan te kopen "veel min haere handen in eenigen sack steecken"; nu wordt al het goede graan door mensen van buiten de stad opgekocht; voor de boeren is het zo niet aantrekkelijk hun graan in 's-Hertogenbosch te verkopen; verzoek om dit besluit in te trekken; besloten: commissoriaal.
01.02.1670 | A 53; regr. Ber.; doos 796 | leden
Openbare werken/stadhuis
Een "project ofte model" voor een nieuwe visiteerkamer (de oude was uitgebrand) wordt goedgekeurd; besloten een commissie op te dragen een bestek en een begroting te laten maken.
01.02.1670 | A 53; regr. Ber.; doos 796 | leden
Industrie/azijn
Uit een exploot blijkt dat er minstens 7 azijnbrouwers actief zijn.
21.02.1670 | A 68; regr. Copes; doos 805 | schepenen
Ruimtelijke ordening
De griffiers krijgen order om voortaan alle "palingen" te registreren in een afzonderlijk register.
21.02.1670 | A 68; regr. Copes; doos 805 | schepenen
Cultuur/muziek
Enige heren handelend namens de proosten van de Illustere Lieve Vrouwebroederschap verzoeken ervoor te zorgen dat "seecker positijf" dat bij dhr. Van Casteren thuis staat en daar door zijn vader naartoe is gebracht wordt weggehaald om schade door de dreigende watersnood te voorkomen; over dit positief [een orgel?] wordt getwist; besloten dit verzoek toe te staan en het positief over te brengen naar het stadhuis.
28.02.1670 | A 53; regr. Ber.; doos 796 | schepenen
Zaak-Lus
Ingekomen een brief van de Admiraliteit: Pieter Lus ontvanger van de licenten is veel schuldig aan de Admiraliteit en nu verdwenen; besloten een commissie te benoemen die de boedel inventariseert.
03.03.1670 | A 68; regr. Copes; doos 805 | schepenen
Zaak-Lus
Rekest van juffr. Elisabeth Koninkx echtgenote van Pieter Lus ingekomen; haar man is op 29 januari vertrokken richting Meierij en verder naar Spaans-Brabant en nog niet teruggekeerd; om benoeming van twee curators; besloten te benoemen Johan van Blotenburg, rentmeester van het Geefhuis, geassisteerd door Francois Balbian raad en rentmeester van de stad en mr. Nieuhoff, advocaat.
04.03.1670 | A 68; regr. Copes; doos 805 | schepenen
Cultuur/muziek/kapel
Rapport over het uurwerk op het stadhuis; zij hebben overlegd met meester Jurrien; besloten hem op te dragen het uurwerk te repareren voor Fl. 650, waarbij de stad het hout, de touwen en de gewichten levert; meester Jurrien krijgt ook uitbetaald voor het werk door hem gedaan aan de St. Anthoniuskapel (nog Fl. 200 tegoed); hij maakt het uurwerk met "metale bussen"; de kapelmeesters van de Anthoniuskapel kunnen niet betalen omdat het vermogen van de kapel grotendeels teniet is gegaan; besloten dit vermogen te stellen onder het beheer van de kerkmeesters.
07.03.1670 | A 53; regr. Ber.; doos 796 | leden
Openbare werken/stadhuis
Enige leden van de regering en enige burgers vinden dat de voorgevel van het stadhuis moet worden verfraaid; het oude plan was om een nieuwe visiteerkamer te bouwen op de plaats van het vroegere brandhuis, aan de achterzijde; het nieuwe plan wordt begroot op hoogstens Fl. 25.000; besloten dit uit te voeren en te financieren door middel van lijfrenten tot een bedrag van Fl. 25.000; besloten de renten te reduceren van 5% naar 4.5%; de stad levert de bouwmaterialen en het brandhuis wordt gesloopt.
07.03.1670 | A 53; regr. Ber.; doos 796 | leden
Cultuur/muziek
Toelating van Antonij Verrijt, geboren te Rotterdam en zoon van Jan Baptist Verrijt, in leven organist van deze stad, tot poorter.
12.03.1670 | A 68; regr. Copes; doos 805 | schepenen
Bestuur/ambt
Benoeming van Antonij Verrijt, zoon van de overleden organist, tot klerk ter griffie als opvolger van de overleden klerk Gerrit van Haastrecht; het rekest van de griffiers om zelf de klerken te mogen benoemen en de klerken aan een van hen toe te wijzen opdat zij er absoluut gezag over hebben afgewezen; rekest van de zittende klerken om hun getal te laten uitsterven tot vier aangehouden.
15.03.1670 | A 68; regr. Copes; doos 805 | leden
Stadsfinanciën
Besloten bekend te maken dat alle losrenten gereduceerd worden van 5% naar 4½%.
15.03.1670 | A 68; regr. Copes; doos 805 | leden
Zaak-Lus
Een delegatie van de Admiraliteit vervoegt zich bij de magistraat; de Admiraliteit is een der voornaamste schuldeisers; zij willen een curator namens hen toevoegen aan de al benoemde curators, ook al omdat er zich te Rotterdam zeker nog voor Fl. 40.000 aan effecten bevindt; het zou gaan om aandelen V.O.C. en lijfrenten gevestigd op zijn kinderen.
22.03.1670 | A 68; regr. Copes; doos 805 | schepenen
Vestingwerken
De Raad van State wil enige werken laten aanbesteden namelijk een nieuwe stenen brug over de Oude Dieze en een toegang tot het veer over de grote Hekel; de stad wil dit werk graag in eigen hand houden; volgt tekst bestek, gemaakt door controleur Blom; de gedeputeerden van de Raad van State gunnen dit werk aan de stad voor Fl. 4.500; de heren worden vereerd met Fl. 100 in plaats van met, zoals voorheen gebeurde, "cassen glaesen".
27.03.1670 | A 68; regr. Copes; doos 805 | leden
Bestuur/belastingen
De pachters van de gemene middelen maken zich schuldig aan ontzettende kwellingen; zij belasteren de magistraat; Copes krijgt last om uit te zoeken wat hier achter steekt omdat men vermoedt "sij sulcx doen steunende op eenige support binnen dese stadt".
28.03.1670 | A 68; regr. Copes; doos 805 | schepenen
Religie/gewoonten
Weer problemen met de banken in de kerk doordat mensen gaan zitten in de banken bestemd voor de raden; besloten een nieuw slot te maken; per stoel wordt er maar één slot gemaakt; een van de groenroeden moet een kwartier voor het begin van de dienst, zowel zondag als door de week, aanwezig zijn om hierop toe te zien.
04.04.1670 | A 68; regr. Copes; doos 805 | leden
Religie/ambt
Rapport over een reis naar Zwolle om ds. Groen te strikken; besloten "om den voors. dnum Groen aldaer effective los te maecken ende sijne overcompste te bevoorderen".
19.04.1670 | A 68; regr. Copes; doos 805 | schepenen
Openbare werken/brug/wapen
Aanbesteding van enige werken bij de Grote Hekel; aanleg/herstel van kademuren; de blekerij daar heeft een uitwaterend riool, wijd 2 voet, hoog 3 voet "boven met een halffront toe geslagen" alles een mopsteen dik; dit riool is minstens 60-70 voet lang; een nieuwe stenen brug over de Dieze, breed 18½ Rijnlandse voeten = 20 Bossche voeten buitenwerks, fundering van 2 "midde pilaeren" en indien nodig onderheien, alles zoals aangegeven op de tekening; herbouw van de corps de garde; afbreken en daarna herbouwen van het huisje van de schrijver; de bleek te "bevrijden" met een staketsel 9 voet hoog, de palen minstens 4 voet in de grond; de kaai bestraten met grove straatkeien minstens 24 voet breed; er is daar een "affgangh naer 't water"; de aannemer moet de punten van de pilaren van de brug met hardstenen stukken inleggen, alles volgens de tekening; de hardsteen wordt door de stad geleverd; de aannemer moet de steen laten behouwen door een steenhouwer "uijtgenomen het maecken van de twee stucken daer de wapens in sullen comen 't welcke te behouwen sal sijn tot laste van de stadt"; de baarden van de bogen worden ook bekleed met hardsteen; het werk moet 1 oktober 1670 gereed zijn, anders een boete van 100 ducatons gegund aan meester Pieter Cornelissen van der Sterren, timmerman voor Fl. 4.100.
19.04.1670 | A 68; regr. Copes; doos 805 | schepenen
Belastingen/rechtspraak
Rapport Haagse commissie Lus-Beresteijn-Copes over hun acties tegen de belastingen; twee rekesten waarvan het tweede zeer lang en met een uitvoerige cijferexercitie (f 217v-226v); vooral gericht tegen het plan om bezwaringen te belasten met de 40ste penning; Actie tegen benoeming van niet-Brabanders in de Raad van Brabant; "memorie tot adstructie van het geposeerde enz." (f 234r-237r); resolutie Staten-Generaal 6 juli 1669 met daarin een voorstel van de Raad van Brabant zelf over de samenstelling van dit college; plan komt erop neer dat van de 10 raden er 5 geboren moeten zijn in Brabant of de Landen van Overmaze; voor alle raden geldt verder als eis: gereformeerd, ervaren rechtsgeleerde, goede taalvaardigheid ook in het Frans en het Latijn; de raad maakt bij vacatures een voordracht van 3 personen; dit plan wordt overgenomen door de gewesten [= ruggespraak nodig geacht]; resolutie Staten van Holland 20 juli 1669 over dezelfde zaak; verder actie tegen een door de Raad van State aangestelde gezworen wijnroeier, Gerard van Nuijs; de stad is ertegen dat de Raad zulke functionarissen benoemt (contra privilege 1458).
21.04.1670 | A 68; regr. Copes; doos 805 | leden
Handel/ambt
De magistraat bepaalt bij akte d.d. 24 december 1669 dat de drie gezworen ijkmeesters alle maandagen kantoor moeten houden in het nieuwe huis in de Ridderstraat; de ijkmeesters moeten dan aanwezig zijn en iedereen die daar om vraagt van dienst zijn.
21.04.1670 | A 68; regr. Copes; doos 805 | schepenen
Handel/haven/ambt
Benoeming van Marten van Heesch, inwonende borger, tot besteller van de Amsterdamse brieven en de brieven van kooplieden en schippers; hij mag verder de door Noordhollandse schippers aangevoerde raapkoeken lossen.
13.05.1670 | A 53; regr. Ber.; doos 796 | schepenen
Openbare werken/stadhuis
Mandaat geslagen ad Fl. 20.85 wegens verteringen gedaan na het leggen van de eerste steen voor de gevel van het stadhuis.
22.05.1670 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Verkeer te water/belastingen
Rapport Copes wegens een Haagse commissie; diverse zaken o.a. actie tegen heffing in strijd met de privileges van z.g. Montfortse tol te Roermond door de rentmeester van de prins van Oranje, heer van Montfort; de tollenaar laat nieuwe poorters tol betalen en oude poorters doorvaren; volgen twee lijsten van z.g. oude resp. nieuwe poorters; oude poorters: Michiel Creeften, Matthijs Paradijs; nieuwe poorters: Paulus Staesen, Matthijs Staessen, Laurens Morres, wed. van Lambert Creeften, Huybert Borret en Herman Paradijs; ook klachten over tolheffing te Grave (Graafse en Boxmeerse tol), Ravenstein en fort De Voorn; Copes reisde naar Ravenstein, Grave en Boxmeer en sprak daar diverse personen die allen ontkennen iets te weten van de Bossche vrijstelling.
22.05.1670 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Bestuur/archief
Het privilegeboek genummerd A geschreven door Van der Velde, dat lag in de komme in de St. Janskerk is sedert enige tijd vermist.
22.05.1670 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Belastingen/Meierij
De stad riep de kwartierschouten van de Meierij bijeen in de z.g. plattelandskamer; oproep om gezamenlijk in Den Haag de belangen van stad en meierij te gaan behartigen; de kwartierschout van Peelland had zich vergist en kwam één dag te laat; de aanwezigen bedankten de stad voor haar inspanningen en zeiden toe dit punt in te brengen in de kwartiersvergadering; betreft vooral de belastingen.
29.05.1670 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Industrie/molens
Het gilde van de molenaars en olieslagers telt de volgende leden:
Hendrik J. van Weert (deken);
Peter Ruebers (deken);
Peter Maartens van Gestel (gezworene);
Jacob Goyersen van Son (gezworene);
Adam Adriaansen van Weerde (gezworene);
Ambrosius van Empel;
Ariaan Adams van Weerden;
Jan Roelofsen (kan niet schrijven);
Cornelis Mengelis;
Peter Willems van Hezewijk;
Gabriel Dielis van Wil (kan niet schrijven);
Gerrit van Empel;
Willem Wildschut;
Jan Gerards van Halder;
Hendrik van Weerden;
Hendrik Aartsen Mars (kan niet schrijven);
Adam Wouters van Werden;
Peter Hagers;
Hendrik van de Coeverin;
Peter Geraards Nucter (?);
Adriaan Peters van Hezewijk;
Herman van Wychen;
Jacob Willemsen Wildschut;
Jan Ambrosius van Empel;
Peter Marcelis van Gestel;
Roelof Janssen van Empel;
Jan Peters van Oeteren;
Jan Dirksen Cronnenburg;
Augustijn de Pauw (kan niet schrijven);
Aart Cornelis Mengeles (kan niet schrijven);
in totaal 30 namen [mogelijk ook molenaars uit de omgeving van de stad].
13.06.1670 | A 69; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Ruimtelijke ordening/bouwvergunning
Vergunning voor Govert des Mensen om de zijmuur van zijn huis De Zwarte Ruiter aan de Vismarkt te vernieuwen, ondanks protesten van buurtbewoners.
25.06.1670 | A 53; regr. Ber.; doos 796 | leden
Gezondheid
Rekest van Hendrik van Goch, meester metselaar, om een uitkering; tijdens de brand in het stadhuis in de nacht van 25 op 26 december 1669 is hij gevallen over een brandleer; "waer door vehement in de lendenen was beseert ende in een groote beroertheyt geraeckt ... weshalven sich seer miserabel ende cativich te bedde moet houden"; besloten: commissoriaal.
25.06.1670 | A 53; regr. Ber.; doos 796 | leden
Bestuur/gewoonten
De landgraaf van Hessen is op bezoek bij de gouverneur; besloten hem te vereren met 2 aam wijn en 2 hoed haver voor de paarden.
03.06.1670 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Godshuizen/weeskinderen
Nicolaas van Leesten, meester in het Weeshuis, is ontslagen door de regenten om pregnante redenen, maar hij weigert te vertrekken; besloten hem desnoods met geweld te laten verwijderen.
07.07.1670 | A 69; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Bestuur/belastingen/corruptie
Rapport van Copes over de lasterlijke woorden gesproken door de pachters van de lands accijnzen op bier, wijn en gemaal; dit rapport is doorgestreept; blijkens een aantekening in de marge is dit gebeurd krachtens resolutiën van de Raad van State van 30 augustus 1670 en de leden van 18 april 1674, omdat dit door Copes is beweerd "uijt picanterie"; volgens het doorgehaalde rapport van Copes is er sprake van een innige samenwerking tussen deze pachters en de ontvanger van de gemene middelen, Cuchlinus; "dat 'Cuchlinus' sich groote directie heeft aengematicht om 's lants middelen ende de particuliere specien van imposten te brengen aen soodanige persoonen daer hij gunst toe is dragende, genietende selffs voor sijn particulier profijt van de pachters groote ende seer considerabele vereeringen boven de pachtpenningen bij deselve pachters aen 't landt belooft" waardoor land en stad wegens het remplacement schade lijden; de gezamenlijke brouwers hebben de bieraccijns gepacht en daarvoor de ontvanger jaarlijks wel Fl. 1.500 moeten geven; de pachters van de wijnen droegen aan de ontvanger jaarlijks ca. Fl. 600 af; de pachters van het gemaal moesten geven "om aen de continuatie te mogen blijven" het eerste jaar Fl. 500 en de drie jaren daarna jaarlijks Fl. 630; het bestiaal kostte de pachters het ene jaar 100 patacons, het andere 100 ducatons ook wel 200 patacons en een keer slechts 50 patacons; dit bleek uit getuigeverklaringen ingewonnen door Copes; onderhands verpachten is de bron van het kwaad; dit moet ter kennis worden gebracht van de Raad van State; besloten het rapport goed te keuren; aan de Raad van State zal worden verzocht de belastingen in het openbaar te verpachten; Cuchlinus rekestreerde bij de Raad tegen Copes, Gans en Pieck; de leden vinden dat Copes c.s. hun plicht hebben gedaan en dat Cuchlinus zich tot de bevoegde rechters moet wenden.
11.07.1670 | A 69; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Belastingen/corruptie
De hoogschout kreeg op zijn verzoek een copie van het rapport van Copes.
N.B.: doorgehaald.
21.07.1670 | A 69; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Religie
Prof. Regnerus Vogelzang heeft een boek geschreven gericht tegen prof. Wolzogne predikant te Utrecht; de toon van het betoog is scherp; besloten drukker Du Mont te gelasten het drukken stil te leggen en het boek te onderzoeken.
04.08.1670 | A 69; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Belastingen/corruptie
De Raad van State wil de bezwaren tegen Cuchlinus en zijn pachters op schrift hebben; besloten dat te doen.
N.B.: doorgehaald.
07.08.1670 | A 69; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Belastingen/corruptie
Tekst van de brief van de Raad van State en het antwoord; als bijlage dient een nota getiteld "Naeder bericht ende specificatie (f 38v-46r); verwezen wordt naar niet afgeschreven bijlagen, 12 in getal; groot aantal detailpunten; pachters van accijnzen op bier, wijn en gemaal spelen onder een hoedje met de ontvanger Cuchlinus; zij hebben gedaan gekregen dat er een peiler werd aangesteld die volstrekt onbekwaam is.
14.08.1670 | A 69; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Bestuur/gouverneur
Aftreden van gouverneur de prins van Tarente; tekst van twee brieven.
28.08.1670 | A 69; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Bestuur/archief
Alle leden van de magistraat verklaren onder ede dat zij twee registers uit het archief niet onder zich hebben; het gaat om het register van Van der Velde gemerkt met de letter A en het eerste kohier der turben.
10.09.1670 | A 53; regr. Ber.; doos 796 | leden
Bestuur/Begijnhof
Cornelis Matelief Lus, secretaris van de stad, is door de begijnen aangesteld tot rentmeester over hun goederen; dit is in strijd met het vonnis van de Hoge Raad; besloten eerst de situatie rond het begijnhof te onderzoeken.
11.09.1670 | A 53; regr. Ber.; doos 796 | leden
Gezondheid/Baar Gelovige Zielen
Rapport over het geval-Van Goch; hij is gevallen over een brandleer die op de straat lag "waerdoor haer Ed. [de commissie] hem sieck te bedde hebben gevonden te leggen, beroert synde als mede gans lam aen syne slincker syde met weynich hoope dat hy daer van soude connen genesen werden"; hij heeft een vrouw en vier kleine kinderen; besloten hem uit de Baar der Gelovige Zielen een uitkering te geven van Fl. 2.50, zolang hij niet genezen is; het Geefhuis geeft het gezin zoveel brood als nodig is.
11.09.1670 | A 53; regr. Ber.; doos 796 | leden
Stadsfinanciën/Van Daal
Men vernam dat Kampen onlangs door bemiddeling van Jan van Daelen, makelaar te Amsterdam, Fl. 100.000 op lijfrenten heeft geleend tegen een rente van 4% [sic] en dat op 400 personen; kunnen we dat in 's-Hertogenbosch ook niet doen?; besloten: commissoriaal.
11.09.1670 | A 53; regr. Ber.; doos 796 | leden
Bestuur/Indonesie
Daniel Wichelhuyse, lid van de magistraat, is al meer dan een jaar geleden naar Oost Indië vertrokken; Harman van Breugel is voortvluchtig wegens enige delicten, door de hoogschout nomine officii aangeklaagd en wordt daarom op de nominatie verzonden naar de Staten-Generaal achteraan geplaatst.
18.09.1670 | A 53; regr. Ber.; doos 796 | schepenen
Bestuur/gouverneur
Gouverneur Johan Kirkpatrick, kolonel van een regiment infanterie, toont aan de schepenen zijn benoemingsakte uitgegeven door de Staten-Generaal op 4 september 1670.
19.09.1670 | A 53; regr. Ber.; doos 796 | schepenen
Verkeer te land/gilden
De voerlieden krijgen op hun verzoek van stadswege een huisje naast het huisje van de Korendragers bij de Korenbrug tegenover het huis Utrecht.
19.09.1670 | A 53; regr. Ber.; doos 796 | leden
Stadsfinanciën
Een commissie benoemd die de toestand van de stedelijke financiën moet onderzoeken.
19.09.1670 | A 53; regr. Ber.; doos 796 | leden
Handel/belastingen
Het proces voor het Hof van Holland over de vrijstelling van Hollandse tollen was zover gevorderd dat vonnis gewezen kon worden maar nu is het vonnis ineens vermist; ondanks alle pogingen heeft men het tot nu toe niet kunnen vinden; besloten pensionaris Beresteyn de stukken weer bijeen te laten zoeken.
19.09.1670 | A 53; regr. Ber.; doos 796 | leden
Bestuur/corruptie/Bree
Pachter Johan Copier, pachters van 's lands wijnaccijns heeft tijdens een druk bezochte markt Dirk van Bree, koopman in wijnen alhier, onheus bejegend; besloten hem door de groenroede te doen aanzeggen dat hij Van Bree niet mag beledigen.
27.09.1670 | A 69; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Bestuur/gouverneur
Kolonel Kirkpatrick, heer van Poederoyen, is benoemd tot gouverneur; de kolonel Van Asperen, heer van Heeswijk, is na het overlijden van dhr. Tuyl van Bulkenstein, benoemd tot commandeur.
30.09.1670 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Religie
Het boekje van ds. Vogelzang mag toch gedrukt worden omdat de schrijver heeft verklaard de Waalse Synode niets te willen verwijten en omdat hij aanbood een voorwoord te schrijven waarin alles wordt uitgelegd.
04.10.1670 | A 69; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Weeskinderen
Rekest regenten Weeshuis om vier kameren staande aan de stadswal en een huisje in de Mortel te mogen verkopen omdat zij niet renderen; ze kunnen alleen maar verhuurd worden aan armen die geen hoge huur kunnen betalen; het huis heeft schulden en gebrek aan kasgeld; besloten toe te staan.
03.11.1670 | A 53; regr. Ber.; doos 796 | leden
Verkeer te land/handel/gilden
Rapport over enige verzoeken van het gilde der karrelieden; zij willen het gilde laten uitsterven tot 18 à 20 personen; de brouwers moet verboden worden hun bierwagens voor andere doeleinden te verhuren bijv. voor het vervoer van buistel; de kruiers moet worden verboden koopmansgoederen op hun kruiwagens te vervoeren; zij mogen alleen personen en boden vervoeren; het gilde was bestemd voor 20-22 personen; nu zijn er 44 leden wat veel te veel is; oorzaak is "dat de neringe ende coopmanschappen nu tegenwoordich veel slechter is vallende als de selve was doen daer maer 18 a 20 voerliedens in het gilde waeren"; bij toelating nieuwe leden voorrang te geven aan gereformeerden, totdat de verhouding katholieken/gereformeerden half-half is; de commissie verwijst naar de verordening van 1653; besloten het gilde te laten uitsterven tot 20, gereformeerden voorrang te geven totdat de verhouding half-half is en de verordening van 1653 te publiceren.
03.11.1670 | A 53; regr. Ber.; doos 796 | leden
Bestuur
Enige tijd geleden heeft het stadsbestuur de "annalia" laten bekend maken met daarin ook het verbod om 's avonds na 9 uur te tappen of zonder licht over straat te gaan; de gouverneur heeft dit toen overgedaan en met trommelslag laten bekend maken; dit is in strijd met de privileges van de stad.
03.12.1670 | A 53; regr. Ber.; doos 796 | leden
Stadsfinanciën/Van Daal
Een commissie heeft gesproken met makelaar Van Daalen over de lening van Fl. 100.000; besloten de commissie te versterken met Daasdonk, Snoekaert, Hamel, Van den Berch, Zutphen, Sweerts en Tulleken plus de pensionarissen; in de commissie zaten al Gans, van 's Gravesande, Cuchlinus, Van Casteren en Focanus.
03.12.1670 | A 53; regr. Ber.; doos 796 | leden
Industrie/molen/gilden
Rekest van de molenaars; er zijn nu geen bekwame molenmeesters in de stad; Stans, wonend te Herlaar, heeft een ongeluk gehad en Bartholomeus Simons is te oud om dit werk te doen; zij willen graag Peter Jansen van Empel die in Berlicum woont aantrekken en vragen nu ontheffing om lid te worden van het gilde der timmerlieden; de timmerlieden in de stad kunnen dit werk niet aan; besloten toe te staan.
03.12.1670 | A 53; regr. Ber.; doos 796 | leden
Stadsfinanciën/Van Daal
De commissie levert een ontwerpplan in voor een lening van Fl. 300.000 à Fl. 400.000 te sluiten met Jacob van Dael gezworen makelaar van Amsterdam; lening groot Fl. 400.000; vier klassen ("collegien") van elk 400 geldschieters; leners betalen elk Fl. 250; de eerste groep bestaat uit 400 personen van 1 tot 15 jaar, de tweede uit 400 personen van 15-30 jaar, de derde uit 200 personen 30 tot 40 jaar en de vierde uit 200 personen van 40 jaar en ouder; de lijfrente bedraagt voor groep I 4%, voor II 4½%, voor III 5% en voor IV 5½%; de totale last aan lijfrente bedraagt dus Fl. 19.000 per jaar; de stad hoeft het geld nooit terug te geven, maar betaalt te Amsterdam alleen de lijfrente à 4%; als onderpand gelden alle stadsmiddelen en inkomsten en de persoon en de goederen van alle burgers; om de lening nog aantrekkelijker te maken koopt de stad voor £ 4.000 Vlaams [= 16.000 gulden] aandelen in de Ver. Oostindische Compagnie; deze gelden als onderpand, 1000 pond per collegie; de stad moet in Amsterdam een vast adres hebben om de uitbetaling te doen en de attestaties de vita in ontvangst te nemen; Van Daal houdt dit kantoor en legt rekening en verantwoording af aan de stad; mocht de lening slagen dan krijgt Van Daal als courtage ½% van de hoofdsom i.e. Fl. 2.000 van de stad en eens zo veel van de lijfrentekopers; voor zijn werk krijgt Van Daal jaarlijks ½% i.e. Fl. 2.000; over dit plan zijn "verscheide consideratien ende swaricheeden .. gemoveert"; het is "eene saecke van seer groote gewichte".
06.12.1670 | A 53; regr. Ber.; doos 796 | leden
Stadsfinanciën/Van Daal
De commissie levert in een ontwerp-overeenkomst met Van Daal voor een lening van Fl. 200.000; nu twee groepen resp. een van 400 personen van 1 tot 15 jaar à 4% en een groep van van 400 personen van 15 tot 30 jaar à 4½%; als onderpand gelden alle inkomsten van de stad en £ 2.000 Vlaams aan aandelen VOC; er komt in A'dam een kantoor te houden door Jacob van Daal, na diens dood door zijn kinderen en na hun dood door Gerrit van Daal, de broeder van Jacob; courtage voor Van Daal ½%; salaris voor het houden van het kantoor ½%; later bleken er problemen te zijn met de fiscus; besloten: over deze problemen eerst met Staten-Generaal in overleg te treden; betreft het collateraal en de 200e penning.
09.12.1670 | A 53; regr. Ber.; doos 796 | leden
Gezondheid/chirurgijns
Toelating van Jurgen Joost Muller, jongeman en chirurgijn, geboren in de stad Göttingen, als poorter.
22.12.1670 | A 69; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Stadsfinanciën/openbare werken/stadhuis
Besloten voor Fl. 25.000 aan lijfrenten te verkopen om daarmee de herbouw van het stadhuis te financieren.
30.12.1670 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Religie/ambt
Verkiezing uit een voordracht van vier van ds. N. Schaegen, predikant te Schiedam, als opvolger van de overleden ds. Francisco de Wael.
21.01.1671 | A 69; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Handel/Frankrijk
Ingekomen een brief van de Staten-Generaal in verband met een door hen ingesteld verbod op de invoer van Franse brandewijn en de heffing van invoerrechten op Frans zout en manufacturen; in de steden in de Generaliteitslanden mogen maximaal drie personen in deze goederen handelen; zij krijgen een akte van admissie en betalen daarvoor jaarlijks Fl. 500.
27.01.1671 | A 69; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Handel/ambt
Benoeming van Jacob van Geerloff tot meter van de wollen lakens als opvolger van de overleden Hendrik Brugman.
27.01.1671 | A 69; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Handel/Frankrijk
Ingekomen een resolutie van de Staten-Generaal van 22 januari 1671 aangaande de uitvoering van eerdere besluiten tegen Franse waren.
27.01.1671 | A 69; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Bestuur/ambt
Benoeming van Marcus van Heusden, geboren poorter en gereformeerd, tot klerk ter griffie als opvolger van Francois Donkers die afstand heeft gedaan.
02.02.1671 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Openbare werken/stadhuis/cultuur
Meester Jurriaan van Zutphen, horologiemaker, heeft het horologie op het stadhuis hersteld voor Fl. 650; volgens meester Schol, organist te Delft, is het werk naar behoren uitgevoerd; besloten uit te betalen.
02.02.1671 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Stadsfinanciën/archief
De leden gaan gezamenlijk naar de komme in de St. Janskerk om daar stads groot zegel te lichten; daarmee zegelen zij eigenhandig de onlangs verkochte lijfrentebrieven; het groot zegel is "leggende in een kleen cofferken daer alle de oude schepenen segels in bewaert werden, in een leiren beursken met twee cleene contrasegels daer uijt genomen, ende in een papier vast toegesegelt met drije segels van de heeren president, outsten raedt ende een van schepenen"; na afloop wordt het zegel weer opgeborgen in een envelop die voorzien is van drie zegels; volgt lijst van verkochte lijfrenten; steeds eerst naam koper, dan naam begunstigde, dan bedrag rente gevolgd door koopsom, leeftijden zijn steeds circa;
-
Otto Copes
zijn dochter Moralla Catharina, oud 18 jaar
verwekt bij Josina Schade
50 voor 550
-
Idem
zijn dochter Amelia, oud 15 jaar
verder idem
-
Idem
zijn dochter Josina oud 12 jaar
verder idem
-
Idem
zijn dochter Johanna Theodora, oud 9 jaar
-
Idem
zijn dochter Henriette Maria oud 2 jaar
100 voor 1100
-
Francois Focanus, landdrost Meierij
zijn dochter Sara Elisabeth oud 9 jaar
verwekt bij Deliana van Lanschot
100 voor 1100
-
Idem
zijn dochter Margaretha oud 5 jaar
verder idem
-
Nicolaus Vivien pensionaris van Dordrecht
Anthonius Vivien pensionaris van Dordrecht
verwekt bij Cornelia van der Meer
100 voor 1100
-
Meyndert van Segwaart
zijn dochter Adriana Lydia oud 5 jaar
verwekt bij Wilhelmina Tulleken
100 voor 1100
-
Christiaan van Beresteyn, raad en pensionaris
zijn zoon Gijsbert oud 19 jaar
verwekt bij Jacquelina N.N.
200 voor 2200
-
Hendrik ter Bruggen, advocaat
Hendrik ter bruggen oud 15 jaar
zoon van mr. Richard ter Bruggen wed. van Maria van Hamel
200 voor 2200
-
Laurens van 's Gravesande, raad
Aafje van 's Gravesande oud 25 jaar
dochter van Jacob van 's Gravesande en Aafje Burgvliet
50 voor 550
-
Johan Hamel raad
Anna Hamel oud 14 jaar
dochter van Johan Hamel oud-president en Catharina Vloots, zijn eerste huisvrouw, overleden
50 voor 550
-
Idem
Johanna Hamel oud 10 jaar
verder idem
-
Idem
Johan Hamel oud 9 jaar
verder idem
-
Idem
Catharina Hamel oud 7 jaar
verder idem
-
Rutger Tulleken raad
zijn zoon Rutger oud 11 jaar
verwekt bij Catharina van Roije
50 voor 550
-
Idem
zijn zoon Thomas oud 9 jaar
verder idem
-
Idem
zijn dochter Catharina oud 8 jaar
verder idem
-
Idem
zijn zoon Francois oud 7 jaar
verder idem
-
Idem
zijn zoon Johan oud 6 jaar
verder idem
-
Idem
zijn dochter Anthonetta oud 3 jaar
verder idem
-
joffr. Francina de Leeuw wed. van Rutger Tulleken president
Assuerus oud 2 jaar
zoon van Rutger Tulleken raad en Catharina van Roije
-
Idem
Helena oud 1 jaar
verder idem
-
Idem
Rutger oud 3 jaar
zoon van mr. Assuerus raad en rentmeester en Alida van Twiller
-
Idem
Francina Elisabeth oud 7 jaar
dochter van mr. Jacob Focanus oud-president en Helena Tulleken
verder idem
-
Idem
Adriana Philippina oud 3 jaar
dochter van Marcus de Bie luitenant infanterie en Catharina Tulleken
-
Theodorus Colvius predikant te Maastricht
zijn dochter Emilia Colvius oud 8 jaar
verwekt bij Agnes Schade
100 voor 1100
-
joffr. Anna Elisabeth wed. van Francois Boon oud 23 jaar
op haar eigen leven
dochter van Philippus Ludovicus oud-predikant te Maastricht en Elisabeth de Meijer
200 voor 2500
02.02.1671 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Handel/Frankrijk
Ingekomen resolutie Staten-Generaal van 29 januari 1671 ter wering van de invoer van buitenlandse brandewijn.
05.02.1671 | A 69; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Religie/ambt
Het beroep op ds. Schagen is mislukt; de keuze valt nu op ds. Oostrum, predikant te Culemborg.
11.02.1671 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Handel/Frankrijk
Lijst van winkels die Franse waren verkopen, opgesteld door een groenroede en het kramersgilde; totaal 31 namen waarvan 12 wonend aan de Markt en 6 in de Vughterstraat.
21.02.1671 | A 69; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Handel/Frankrijk
Ingekomen een resolutie van de Staten-Generaal over de invoer van brandewijn van 14 februari 1671.
23.02.1671 | A 69; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Bestuur/ambt
Benoeming van Bernaard Hendriks tot grafdelver van de Grote Kerk als opvolger van de overleden Jozef Coupé. Benoeming van Peter van Doesburg tot hoofdman van de baardragers als opvolger van Jozef Coupé voornd.
Benoeming van mr. Jacob d'Arques, koster en voorlezer van de Waalse Kerk, tot luider van het schoolklokje in de St. Annakapel.
25.02.1671 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Handel/Frankrijk
Ingekomen resolutiën van de Staten-Generaal op de invoer van Franse waren van 19 februari (2 maal); besloten deze stukken door te zenden naar de hiervoor al ingestelde commissie.
02.03.1671 | A 69; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Zaak-Lus
P. Lus is door de Admiraliteit hersteld in zijn ambt van ontvanger der convooien en licenten; de Admiraliteit vraagt de magistraat de curatele in te trekken omdat Lus garant staat voor de betaling van zijn schulden.
13.03.1671 | A 69; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Van Teffelen
Besloten stadhouder Van Teffelen, raad en serviesmeester, te vereren met Fl. 200 wegens aan de stad bewezen diensten.
14.03.1671 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Religie/ambt
Het beroep op ds. Oostrum is ook mislukt.
19.03.1671 | A 69; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Gezondheid/onderwijs
De stad zal prof. Tobias Andreae, hoogleraar in de medicijnen aan de Illustere School, steunen bij zijn poging om van het land een salaris te krijgen.
27.03.1671 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Archief
Besloten om op 28 maart het groot zegel en de twee contrazegels gelicht uit de komme op 21 februari 1671 weer terug te leggen.
27.03.1671 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Garnizoen
Besloten de Staten-Generaal te schrijven over de overlast veroorzaakt door de officieren die nieuwe soldaten aan het werven zijn; zij voeren burgers en kinderen van burgers dronken en laten hen dan dienst nemen zonder dat eerst om toestemming wordt gevraagd aan ouders of voogden; verzoek om evenals in Maastricht in 1664 is vastgelegd dat kinderen beneden de 22 jaar niet zonder toestemming van hun ouders dienst mogen nemen.
30.03.1671 | A 69; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Stadsfinanciën/lening
Het geld voor het stadhuis is op; besloten Fl. 5.200 à 4% te lenen.
15.04.1671 | A 53; regr. Ber.; doos 796 | leden
Zaak-Lus
Naar aanleiding van een anonieme tip uit Den Haag dat de Staten-Generaal van plan zijn Lus weer in de stadsregering te brengen, wordt besloten een brief te schrijven; terstond vastgesteld; het boedelbeslag is opgeheven, maar er zijn nog vele crediteuren tot een bedrag van Fl. 100.000 toe; Lus is een fraudeur, want hij heeft geld geleend om de Admiraliteit en het land zijn schulden te betalen.
15.04.1671 | ? | leden
Gans/Nuland
Gans krijgt voor de kerk in Nuland van stadswege een glas "volgens d'afteeckeninge daer van verthoont".
05.05.1671 | A 53; regr. Ber.; doos 796 | leden
Bestuur/ambt
Benoeming van mr. Cornelis van der Meulen zoon van wijlen Johan van der Meulen, lid van de magistraat, tot stadsadvocaat in Den Haag op een salaris van Fl. 25.
14.05.1671 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Vestingwerken
Lijst van gebreken aan de vestingwerken opgesteld door de gouverneur; volgt rapport van enige leden van de magistraat; een deel van deze werken komt ten laste van het land, niet van de stad; rapport goedgekeurd.
14.05.1671 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Industrie/suiker/Bree
Rekest ingekomen van sr. Dirk van Bree en sr. Johan Leijstar, kooplieden en poorters, en van sr. Johan Schade wonend te Gouda om een octrooi met uitsluitingsclausule voor 25 jaar "om allerhande suijckeren binnen dese stadt alleen te rafineren"; besloten: commissoriaal.
14.05.1671 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Kapellen
Mandaat geslagen voor Gerard Coenen ad Fl. 233.90 wegens het herstel van de toren en het horologie van de St. Anthoniuskapel; het inkomen van deze kapel is niet toereikend.
15.05.1671 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Openbare werken/stadhuis/stadsfinanciën
Rentmeester Hamel heeft voor de bouw van het stadhuis voor Fl. 5.000 aan losrenten verkocht; besloten nog eens voor Fl. 15.000 à 4% aan losrenten te verkopen (eventueel ook lijfrenten).
15.05.1671 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Defensie/religie
De gouverneur weigert de schutterij in verband met de kermis te laten optrekken omdat de stad vol zit met geestelijken waaronder ook Jezuïeten; hij is verantwoordelijk voor de veiligheid van de vesting en de katholieken zijn niet te vertrouwen; Copes verdedigt de burgerij en meent dat de gouverneur ten onrechte wantrouwend is; gouverneur wordt boos; tenslotte staat de gouverneur toe dat de schutterij zoals gebruikelijk optrekt mits de magistraat garant staat.
28.05.1671 | A 69; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Defensie/religie
Enige burgers beklagen zich dat de gouverneur schildwachten voor hun huizen posteert [om geestelijken op te sporen].
29.05.1671 | A 69; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Bestuur/hoogschout
Besloten aan de weduwe van wijlen hoogschout Bergaigne een verering te geven van 100 ducatons.
03.06.1671 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Religie/ambt
Conflict magistraat - kerkeraad over de beroeping van een predikant; de keus valt tenslotte op Johannes Haamstede, predikant te Maastricht.
03.06.1671 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Industrie/suiker/Bree
Rekest Dirk van Bree en Johan Leijstar om een suikerraffinaderij te mogen oprichten en om een octrooi; samen met Schade hebben zij een compagnie opgericht "om binnen dese stadt te rafineren allerhande suijckeren, candijen, siropen etc."; dit zal ettelijke duizenden guldens kosten; deze onderneming is erg voordelig voor de stad "door dien de cooplieden van Colen, Aken, Luijck ende Maestricht, die nu hare voors. suijckeren van Amsterdam ende andere plaetsen van Hollant, Zeelandt ende Antwerpen soo over dese stadt als Heusden, Nimmegen, Breda, Bergen op Zoom als elders hebben gecregen, nu deselve met mindere costen ende vrachten van hier derwarts connen gevoert ende ontboden worden"; vragen octrooi voor 25 jaar; volgt rapport commissie uit de magistraat; zij hebben gelet op het brandgevaar en de plats bezocht; "dat den selven soo met plaetten, steenwerck ende ijserwerck is versien ende met soo weijnige steencolen bij dage ende niet bij nacht wert gestoockt" dat er weinig gevaar is voor brand; zij bevelen aan octrooi te verlenen voor 16 jaar; besloten: akkoord.
03.06.1671 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Defensie/religie
Besloten de schutterij deze maal niet op te laten trekken.
03.06.1671 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Openbare werken/stadhuis
De meester-steenhouwers vragen aan de stad een vergoeding omdat zij voor de Raad van State een proces hebben moeten voeren in verband met de betaling van accijns op de aangevoerde witte Bentheimer steen bestemd voor de gevel; er vallen hoge woorden; geen besluit genomen.
11.07.1671 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Verkeer te land
Ingekomen brief van de magistraat van Utrecht met klacht dat twee Utrechtse voerlieden met vracht op weg naar Maastricht in 's-Hertogenbosch zijn gedwongen hun vracht af te laden; Utrecht protesteert hiertegen; volgt antwoordbrief; de Bossche voerlieden worden in Utrecht aangehouden als zij verder willen reizen; overleg met Utrecht in het recnte verleden leidde tot de uitspraak dat men in 's-Hertogenbosch hetzelfde mocht doen als in Utrecht gebeurde met doorreizende voerlieden.
06.08.1671 | A 69; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Rechtspraak/weeskinderen
Vaststelling van enige regels ter aanvulling op het reglement van de Staten-Generaal van 1664; betreft: behandeling van binnenkomende rekesten.
19.08.1671 | A 69; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Industrie/manden
Rekest gezamenlijke mandemakers met klachten over concurrentie door van buiten komende manden en manden gemaakt door militairen van het garnizoen; zij willen een eigen gilde of onder het gild der draaiers en kuipers gebracht worden of een verbod dat niet-poorters manden maken; besloten dit rekest later af te handelen en nu te bepalen dat niet-poorters geen manden mogen maken.
20.09.1671 | A 69; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Gezondheid/pest
Besloten de vervallen pestbarakken bij de Vuurwerkerstoren te slopen.
28.09.1671 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Onderwijs/kerken/Begijnhof/cultuur/muziek
Verzoek om het auditorium van de Illustere School te verplaatsen van de O.L.V. kapel in de St. Jan naar het koor van de begijnhofkerk; dit is afgesloten van het schip, dat in gebruik is bij de Engelse militairen; besloten alle meubilair over te brengen naar de kamer naast het koor van de begijnhofkerk, voorheen in gebruik bij de scholarchen en de musici.
16.10.1671 | A 69; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Openbare werken/stadhuis
Rapport over de schade geleden door Cornelis van Boxmeer aan zijn huis gelegen naast het stadhuis; er is een regeling getroffen (gaat om het huis vroeger genaamd De Trompet).
30.10.1671 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Armenzorg/weeskinderen
Rapport over de kinderen van het Geefhuis die in het Weeshuis worden onderhouden; het Weeshuis krijgt nu per kind per jaar Fl. 60, maar dat is veel te weinig; nodig is Fl. 100; de regenten van het Weeshuis hebben er nooit veel voor gevoeld de arme weeskinderen op te nemen; besloten voortaan Fl. 100 te geven; het Geefhuis betaalt Fl. 500 eens voor de aanschaf van nieuwe bedden (de oude uit 1642 zijn versleten).
30.10.1671 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Verkeer te land
De steenweg buiten de Vughterpoort is aan stukken gereden door de zware Luikse en Maastrichtse karren; besloten om de weg te herstellen.
02.11.1671 | A 69; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Industrie/suiker/Bree
Toelating van Johan Schade als poorter.
02.11.1671 | A 69; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Vestingwerken
Uit Utrecht zijn jonge iepebomen aangekomen om de wallen mee te beplanten; besloten het bolwerk bij de Hinthamerpoort te beplanten.
04.11.1671 | A 69; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Gezondheid/gasthuis
Ziekentrooster Hendrik de Roij is overleden; de Kerkeraad wil graag inspraak bij de benoeming van een opvolger; besloten: akkoord.
04.11.1671 | A 69; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Gezondheid/gasthuis
Benoeming op voordracht van de president van Dirk Roessink tot ziekentrooster; Roessink is een bediende van de president en nog niet geschikt voor deze functie; hij moet zich bekwamen, mocht dit binnen 6 maanden niet lukken dan vervalt de aanstelling; ondertussen zorgt Roessink voor een waarnemer.
05.11.1671 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Handel/Frankrijk
Ingekomen een brief van de Staten-Generaal met een plakkaat van 2 november 1671 waarin de invoer en de consumptie van "coelewijnen", papier, azijn, "canefassen", en kastanjes uit Frankrijk wordt verboden.
09.11.1671 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Gasthuisjes/religie
Benoeming van mr. Hendrik van Breugel tot administrateur en collator van de beurzen en gasthuizen van wijlen Hester van Grinsven; in de toekomst mogen katholieken deze fondsen niet meer beheren; (de vorige collator mr. Cornelis van de Merendonk, katholiek, is kort tevoren overleden).
09.11.1671 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Bestuur/gewoonten
Ingekomen een resolutie van de Staten-Generaal van 21 oktober 1671 over de rangorde van de schepenen; de leden schrijven terug dat zij het daarmee niet eens zijn.
14.11.1671 | A 69; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Zaak-Cuchlinus
Ingekomen resolutie Staten-Generaal van 31 oktober 1671: gezien het rekest van de Bossche burgers Cornelis Verheijen en Johan Martinel dat de magistraat de bewijsstukken aangaande ontvanger Cuchlinus opsturen naar de Staten-Generaal, besloten dit toe te staan; besloten alle stukken op te sturen.
N.B.: dit besluit is doorgehaald.
18.11.1671 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Bestuur/gewoonten
Ingekomen een brief van de Staten-Generaal over de rangorde van de schepenen; zij willen dat alleen de leeftijd en niet adel, academische graad of iets dergelijks bepalend is.
23.11.1671 | A 69; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Bestuur/belastingen
Rapport over het jongste plakkaat over het klein zegel; een aantal artikelen is in strijd met de bestaande rechten en de privileges.
27.11.1671 | A 69; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Stadsfinanciën
Besloten alle renten ten laste van de stad met ingang van 1 april 1672 te reduceren tot 4%.
02.12.1671 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Ruimtelijke ordening/straatverlichting
De president stelt voor om in navolging van enige steden in Holland 's nachts lantaarns of lampen te laten branden; is handig bij brand en dergelijke; besloten: commissie in te stellen die ook moet kijken naar de financiering; bij de haven nu al enige lantaarns te plaatsen die moeten worden betaald door de bewoners van de buurt.
29.12.1671 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Gasthuis/molens
De verkoop van de molenwerf van de afgebrande windmolen op het Oranjebolwerk voor Fl. 1600 wordt goedgekeurd; de molen diende als runmolen.
29.12.1671 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Religie
De gezamenlijke predikanten vragen de schepenen het volgende: zij bedanken de schepenen voor het verbod om op zondag de Vleeshal te openen, hoenderen, duiven, vogeltjes, konijnen etc. te verkopen en voorts om handel te drijven; zij verzoeken het katholicisme te bestrijden; de twee kerken in de Hinthamerstraat waartegen al in 1671 maatregelen zijn genomen moeten worden gesloten; verzoek om alle katholieke scholen te verbieden; er zijn genoeg gereformeerde scholen (Nederlands, Frans en Latijn); graag maatregelen tegen pater Dominicus Strick; of de schepenen willen laten uitzoeken in wiens huis de Lutheranen of 'Martinisten' op Kerstmis en de zondag daarna dienst hebben gehouden; er mag geen Lutherse kerk komen.
08.01.1672 | A 69; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Bestuur/verkeer te land
Besloten bij de Orthenpoort een schrijver aan te stellen op een salaris van Fl. 100; er is daar veel verkeer; de poort is een groot deel van het jaar wanneer het water hoog staat gesloten; benoeming van Jacobus Pilet.
30.01.1672 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Defensie
Brief aan de Staten-Generaal waarin de magistraat wegens de dreigende oorlog het verzoek van de gouverneur om meer garnizoen en meer oorlogstuig ondersteunt.
02.02.1672 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Handel/bode
Rapport over een geschil tussen Paulus Leefken zich noemende keizerlijk postmeester te Grave en de boden die van 's-Hertogenbosch op andere steden reizen; voorstel tot een regeling "om te hebben eerder ende spoediger bestellen der brieven tot gerieff der cooplieden"; geen besluit wegens onenigheid.
05.02.1672 | A 69; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Handel/graan/gilde
Verzoek van gilde der korenmeters om van 15 personen te mogen uitsterven tot 12 toegestaan; hun verdiensten zijn te gering.
05.02.1672 | A 69; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Openbare werken/stadhuis
Commissie benoemd om het geschil met steenhouwers (zie 11 juli 1671) te schikken; er moet onderhandeld worden met meester Van Coeverden.
23.02.1672 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Stadsfinanciën
Wegens de reductie is er voor ongeveer Fl. 50.000 aan kapitaal opgezegd; enige personen willen liever een obligatie in plaats van een losrente; besloten: hierop in te gaan.
23.02.1672 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Haven/straatverlichting
De bewoners van de havenkant kunnen de kosten van de nieuwe lantaarns, ongeveer Fl. 150, niet betalen; dit is een zeer klein blok en de bewoners zijn meest geringe of arme lieden; besloten de aanlegkosten ten laste van de stad te laten komen.
23.02.1672 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Openbare werken/stadhuis
Met Van Coeverden is overeengekomen dat de stad de vordering met Fl. 1.000 afkoopt.
26.02.1672 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Kerken
De ruiten van de O.L. Vrouwekapel zijn stuk; de gemeente klaagt daarover; de ruiten zijn vernield door de studenten van de Illustere School; de O.L. Vrouwebroederschap wil de ruiten wel onderhouden als de stad opdraait voor de herstelkosten; besloten: akkoord.
26.02.1672 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Handel/bode
Ingekomen akte van de Staten-Generaal van 16 februari 1672 waarin zij Paulus Leefkens de landpost opdragen tussen 's-Hertogenbosh, Grave en Nijmegen; besloten dit stuk te onderzoeken.
26.02.1672 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Handel/bode
Gehoord de vele klachten over de concurrentie door Paulus Leefkens besloten hem te gelasten dat hij zich moet beperken tot wat de Staten-Generaal hem opgedragen hebben; voor elk pakket of brief dat hij in strijd hiermee bezorgt wordt hij beboet met Fl. 15.
04.04.1672 | A 69; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Bestuur/Bree
Mandaat geslagen van Fl. 60 voor dhr. Van Bree wegens een "cas glasen" geschonken aan dhr. De Veer secretaris van de Generaliteitsrekenkamer.
15.04.1672 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Bestuur/secretaris
De (nieuwe ?) secretaris Jan Louis van Cattenburgh legt de eed af en belooft zich te houden aan de afspraken gemaakt over de verdeling van salaris en emolumenten.
10.05.1672 | A 69; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Openbare werken/stadhuis/stadsfinanciën
Besloten nog Fl. 8.800 te lenen om de bouw te voltooien; volgen lijsten van verkochte obligaties en rentebrieven;
a) obligaties à 4%
-
Johan Groen predikant in 's-Hertogenbosch
2.000 en 2.000
-
Daniel Simonsen van Alphen secretaris van Leiden
2.000 en 2.000
-
jkr. Joost Nagel raad
3.000
-
Johan Fabry van Gemert
2.000 en 1.500
-
Aaltje Jansen van Tiel
400
-
jkr. Pieck
2.000
-
Jacob Cuchlinus, predikant te 's-Hertogenbosch en Thomas van Rooye als voogden van Hendrik z.v. Dirk van der Lith
2.000
b) rentebrieven à 4%
-
Gerard Dirksen van Wel en Willem Willemsen van Oudshoorn t.a.b. Aart Auwensgasthuis tegenover de St. Eloiskapel
1.800
-
Weeshuis
2.200
-
Heer Daams Vrouwengasthuis
1.000
-
Heer Daams Mannengasthuis
3.000
-
Reinier van Arkel
1.000
-
blok Hinthamereinde
500
c) lijfrenten
-
Eerke Adriaansen van Veghel
t.b.v. haarzelf
400 à 9%
11.05.1672 | leden
Defensie/bestuur
Op 17 mei hebben de leden enige uit hun midden afgevaardigd in een commissie om alle zaken af te handelen; deze heren vragen nu een verklaring dat de stad hen schadeloos zal houden.
09.06.1672 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Defensie
De "heeren gecommitteerden totte secrete besoignes" hebben geconstateerd dat de stad een tekort heeft aan munitie, soldaten en levensmiddelen; besloten een delegatie naar Den Haag te sturen om daar de Staten-Generaal, de Raad van State en de Staten van Holland om hulp te vragen.
11.06.1672 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Stadsfinanciën
Lijst van afgeloste rentebrieven (in verband met de verlaging van de rentevoet); in totaal is afgelost voor Fl. 18.353-2-14 en verkocht aan obligaties à 4%:
-
Vrouwe Catharina van Dorp w.v. luitenant-kolonel Humphrey Peyton
10.000
-
joffr. Sara van der Goes w.v. predikant Nicolaas Vogelius
2.000
-
joffr. Cornelia Maria Pieck van Tienhoven
1.028-7-10
-
joffr. Geertrui Wilhelmina Pieck van Tienhoven
1.028-7-10
-
joffr. Barbara Pieckk van Tienhoven
1.028-7-10 en 2.000
-
Diakonie Ned. Geref. Gem. 's-Hertogenbosch
500
11.06.1672 | leden
Oorlog/stadsfinanciën
De rentmeesters kampen met een tekort aan kasgeld.
15.06.1672 | A 69; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Oorlog
Rapport van de Haagse president Teffelen-Sweerts-Copes; zij vroegen om munitie e.d. en dit werd toegezegd; majoor Uitenhoven kreeg order zich naar 's-Hertogenbosch te begeven; kanonnen met affuiten en extra garnizoen bleek niet leverbaar; zij hoorden dat de Fransen in de Betuwe waren doorgebroken, waarop zij terugkeerden; besloten een delegatie naar het leger in Utrecht te sturen, hoewel bericht werd dat de Fransen dieper in de Betuwe waren doorgedrongen.
16.06.1672 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Oorlog/religie/gewoonten
Op verzoek van de Kerkeraad wordt aan "comedianten, koordedansers, qucksalvers ofte andere spelen" de toegang tot de stad tijdens de aanstaande kermis verboden; dit wegens de oorlog; tijdens de openbare gebedsdag op woensdag a.s. mogen er geen begrafenissen plaatsvinden; op zondag- en woensdagavond worden om 7 uur publieke gebeden gehouden.
18.06.1672 | A 69; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Oorlog
Het wordt iedereen verboden uit de stad te vluchten en zijn goederen in veiligheid te brengen; op verbeurte van deze meubels e.d.; dit vluchten ondermijnt het moreel.
19.06.1672 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Oorlog
Te schrijven aan de Staten-Generaal en de Raad van State met een verzoek om meer garnizoen; graag ook enige hoge officieren omdat de commandeur en de majoor er niet zijn.
21.06.1672 | A 69; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Oorlog
De gouverneur heeft liever dat de vrouwen en kinderen die van het platteland gekomen zijn de stad weer verlaten; de magistraat heeft dat liever niet; de gouverneur vraagt om geld om de soldaten uit te betalen; de ontvangers van 's lands belastingen krijgen nu geen geld binnen en kunnen dus niets doen; besloten de gouverneur te berichten dat de stad dit probleem niet op kan lossen; hij mag iemand naar Den Haag sturen om het daar aan te kaarten.
23.06.1672 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Oorlog
Rapport van de commissie die naar het leger in Utrecht is gereisd; zij kregen even buiten Utrecht de prins van Oranje te spreken; hem bericht dat 's-Hertogenbosch aan garnizoen slechts 13 compagnieën infanterie had, waarvan 11 pas geworven en dus nog ongeoefend; voor een behoorlijke verdediging waren minstens 5.000 man nodig; de heren aanwezig bij de prins dachten dat het land rond de stad onder water stond; het garnizoen zou met burgercompagnieën uit andere steden versterkt zijn; "dat het guarnisoen met borgerije uijt andere steden was versterct"; men antwoordde dat door de hitte de inundatie uitdroogde en dat de vijand het water gemakkelijk kon omleiden zodat op deze factor geen staat viel te maken; er is niet één burgercompagnie binnengekomen; de prins verwees de commissie door naar de Staten-Generaal; men attendeerde op het belang van het fort Crèvecoeur; de commissie reisde terug over Schoonhoven en Gorcum en sprak ook daar enige heren die de verzoeken om hulp welwillend opnamen.
23.06.1672 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Oorlog
Sprake van "notulen van missiven ende resolutien die de heeren van de Leden op den 25 deser hebben goet gevonden, dat onder den pensionaris Copes sullen secreet gehouden werden, ten fine als aldaer staet uijtgedruct".
24.06.1672 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Onderwijs
Mandaat geslagen voor Steven du Mont ad Fl. 237.05 wegens drukken van theses, verordeningen en premies voor de school en nog een ad Fl. 286.30 wegens levering van papier en pennen.
N.B.: dergelijke mandaten passim.
24.06.1672 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Oorlog
De burgerwacht op het stadhuis zal 24 uur duren; verder zijn er wachten bij de Orthenpoort en een nachtwacht in het bolwerk bij de Vughterpoort; overdag is er op het stadhuis een burgerwacht van 50 mannen.
24.06.1672 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Oorlog
De resolutiën en het rapport gisteren uitgebracht over de conferentie met de gouverneur blijven geheim en berusten onder pensionaris Copes "om t'allen tijden des noot sijnde te werden voort gebracht ende geproduceert tot dechargie sulcx als sal behooren".
25.06.1672 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Oorlog
De stad heeft geld voorgeschoten voor de aankoop van rogge en olie bestemd voor het lands magazijn.
02.07.1672 | A 69; regr. Copes; doos 806 | schepenen?
Oorlog
Ingekomen een brief van de Staten-Generaal d.d. 30 juni met bijgevoegd een resolutie van die dag waarin de gecommitteerden tot de evacuatie van de vesting Grave zal worden geschreven dat zij moeten wachten tot nader order van Staten-Generaal; ingekomen een brief (in het Frans) van de prins van Oranje waarin hij de geadresseerde opdraagt de vesting Grave tot het laatst toe te verdedigen; hij is verbaasd over de resolutie van de Staten-Generaal om Grave op te geven; inmiddels is het garnizoen van Grave in 's-Hertogenbosch aangekomen; de commandeur van Grave wil weer terug; de gouverneur vraagt de magistraat wat zij ervan vinden; besloten de gouverneur te berichten dat men het garnizoen graag houdt omdat de gevraagde versterkingen waaronder Spaanse troepen nog niet aangekomen zijn; de stad biedt de gouverneur karren aan om zoveel mogelijk munitie en geschut uit Grave weg te halen.
03.07.1672 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Oorlog
Vanmorgen is een regiment infanterie uit het Spaanse leger onder commando van de kolonel de graaf Van Schellart de stad binnengekomen; besloten de gehuwde soldaten te huisvesten in de barakken en de anderen te billeteren; per burger hoogstens één soldaat; de officieren onder te brengen bij de gegoede burgers; er is nu genoeg garnizoen; de schutterij hoeft niet meer wacht te lopen bij de poorten en de wallen; de wacht op het stadhuis te handhaven; de afgematte Spaanse soldaten worden ververst met 3.000 pond brood, 750 pond kaas en 15 tonnen bier.
05.07.1672 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Oorlog
Diverse maatregelen genomen o.a. ten aanzien van problemen rond de inkwartiering van de officieren van het regiment Van Schellaart.
06.07.1672 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Oorlog
Besloten enige compagnieën te formeren uit de naar de stad gevluchte personen.
23.07.1672 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Oorlog
Publikatie door het stadsbestuur: het gilde der karre- en voerlieden wordt voor iedereen opengesteld, omdat de huidige leden geweigerd hebben te helpen bij het oplappen van de vestingwerken.
24.07.1672 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Oorlog
Besloten te schrijven aan de prins en de Gecommitteerde Raden van Holland in verband met een beloofde geldzending.
24.07.1672 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Oorlog/garnizoen
Er zijn weer klachten over het wangedrag van het regiment Van Schellaart.
26.07.1672 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Oorlog/vestingwerken
Besloten 20 "brouettes ofte slijckwagens" te laten maken voor de vestingwerken.
26.07.1672 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Oorlog
De Fransen hebben zich meester gemaakt van het fort Crèvecoeur; besloten commissie in te stellen die in overleg met de schippers gaat bekijken welke plaatsen tussen de stad en Bokhoven moeten worden geslecht om de Fransen tegen te houden.
28.07.1672 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Oorlog
Vaststelling van prijzen van enige levensmiddelen; boekweit Fl. 12 per mud; tarwe Fl. 24 per mud; haver Fl. 22 per hoed.
01.08.1672 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Oorlog
De gouverneur te verzoeken een einde te maken aan de uitvoer van allerlei goederen zoals wijn en bier e.d.
01.08.1672 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Oorlog
Aangezien het geld op is, besloten de werkzaamheden aan de vestingwerken nu nog alleen door de burgerij te laten verrichten en niet meer door werkbazen en soldaten, welke laatsten erg duur zijn; de blokken en de schutterij werken wel verder en krijgen daarvoor meer bier dan tot nu toe.
01.08.1672 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Oorlog
De commissie ingesteld om te onderzoeken hoeveel levensmiddelen er in de stad zijn [in verband met een beleg] wordt aangespoord haar werk af te maken.
09.08.1672 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Oorlog
Besprekingen met de graaf Van Schellaart over het serviesgeld leidden niet tot resultaat; volgen enige concept-regelingen.
09.08.1672 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Oorlog/stadsfinanciën
De stadsaccijnzen op wijn, bier en gemaal zijn een maand lang niet geheven; de pachters gelast weer tot de gewone inning over te gaan.
14.08.1672 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Oorlog/bestuur
Besluiten twee oranje vlaggen te maken met daarin het wapen van de prins van Oranje die tot stadhouder en "gouverneur-generaal" van de Ver. Provinciën is benoemd, dit in navolging van wat in alle Hollandse steden is gedaan.
14.08.1672 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Oorlog/garnizoen/inkwartiering
Vaststelling van een regeling aangaande het serviesgeld van het regiment Van Schellart; de gewone soldaten mogen met tweeën in één bed gelegd worden; de burgers op wie militairen gebilleteerd zijn mogen desgewenst de soldaten onderbrengen in andere dan hun eigen huizen; tarieven van het serviesgeld; [blijkt dat het serviesgeld een afkoopsom is voor goederen als vuur, licht, zout, azijn, peper e.d. die de burgers de militairen moeten verschaffen]; kapitein 4 patacons en zo afdalend tot "slechte soldaten" die alleen vuur en licht krijgen; de stad koopt het servies van enige hoge officieren af; de luitenant-kolonel per maand Fl. 30, de sergeant-majoor Fl. 20.
14.08.1672 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Oorlog/Bree
Op verzoek van de graaf Van Schellart wordt enige eikenhout, eigendom van dhr. Van Bree en liggend voor het fort Willem Maria, aan hem gegeven om er stormpalen van te maken.
14.08.1672 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Oorlog/verkeer te land
Bij de nadering van de Franse troepen zijn de houten bruggen voor de Hinthamerpoort afgebroken; men verzoekt nu de Raad van State om herstel, dit mede op aandringen van de krijgsraad; is nodig voor de aanvoer van levensmiddelen.
18.08.1672 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Oorlog/religie
De graaf Van Schellaart heeft twee Jezuïeten laten komen voor zijn regiment en vraagt de magistraat nu om uitbetaling van serviesgeld voor deze officieren; logeren nu in De Keizer op de Vismarkt.
18.08.1672 | A 69; regr. Copes; doos 806 | leden
Oorlog/waterstaat
Rapport van een commissie die heeft bekeken hoe over het Boschveld met voorbijgaan van fort Crèvecoeur kan worden gevaren van 's-Hertogenbosch naar de rivier de Maas; men komt dan in de Maas uit bij Groenendaal; ook voorstel de dijk bij Well door te steken opdat de Franse bezetting van Bommel Poederoyen niet kan bereiken (en daar de vaart op de Maas kan beletten).
03.09.1672 | A 70; regr. Copes; doos 806 | leden
Oorlog
Er is in de stad een tekort aan levensmiddelen en brandstoffen; het is nodig de weg tussen de stad en Heusden te beveiligen; laatst hebben Franse soldaten uit Crèvecoeur karren met kaas bestemd voor 's-Hertogenbosch aangehouden.
17.09.1672 | A 70; regr. Copes; doos 806 | leden
Bestuur
Ingekomen resolutie Staten-Generaal van 14 september; aan de prins van Oranje wordt het recht toegekend om de electie van de magistraat te doen.
19.09.1672 | A 70; regr. Copes; doos 806 | leden
Oorlog
Besloten bij de burggraaf van Turenne paspoorten aan te vragen en om dat doel te bereiken aan de secretaris van Turenne een stukje fijn lijnwaad te geven van ongeveer 20 el lang.
22.09.1672 | A 70; regr. Copes; doos 806 | leden
Armenzorg/gasthuisjes
Klachten van de arme vrouwtjes van het Campens gasthuis dat zij niet krijgen uitgereikt waar zij recht op hebben; rentmeester van dit gasthuisje is Nicolaas Burggraaf; besloten: commissoriaal.
23.09.1672 | A 70; regr. Copes; doos 806 | leden
Gezondheid/gasthuis
Hendrik Hamel heeft jaren lang gratis dienst gedaan als dokter van het gasthuis; besloten hem ter aanmoediging Fl. 750 te geven.
29.09.1672 | A 70; regr. Copes; doos 806 | leden
Bestuur/ambt
Besloten het aantal stadsadvocaten te laten uitsterven tot twee; derhalve geen opvolger voor mr. Caspar Kinschot die pensionaris van Delft is geworden.
29.09.1672 | A 70; regr. Copes; doos 806 | leden
Oorlog/brood
Rekest van de bakkers om de broodprijs hoger te stellen omdat rogge voor de vastgestelde prijs niet meer te krijgen is en omdat brandstof zo duur is geworden afgewezen; Pieck is het daar niet mee eens.
29.09.1672 | A 70; regr. Copes; doos 806 | leden
Bestuur/gewoonten
Mandaten geslagen voor het maken van oranje vlaggen resp. ad Fl. 120 voor de vlag gemaakt door Stephanus Cousijns en ad Fl. 85 voor die van Jan Brands.
01.10.1672 | A 70; regr. Copes; doos 806 | leden
Oorlog/verkeer te water
De gouverneur heeft voor rekening van het land 26 matrozen in dienst genomen om deze in te zetten op pleiten en sloepen.
01.10.1672 | A 70; regr. Copes; doos 806 | leden
Begijnhof/ambt
Matelief Lus, voorheen secretaris en rentmeester van het Begijnhof, is kapitein geworden van een compagnie voetknechten; besloten Regnerus Tempelaar te benoemen tot rentmeester; Copes en Van Hamel laten tegen dit besluit protest aantekenen; deze bevoegdheid komt toe aan de meesteressen die tot nu toe steeds in overleg met de provisor een rentmeester hebben aangesteld.
06.10.1672 | A 70; regr. Copes; doos 806 | leden
Oorlog
Men heeft een maaspont gekocht om daarmee munitie en levensmiddelen vanaf de Hedikhuizense Maas zonder de Dieze te hoeven gebruiken naar de stad te vervoeren; brief aan de Admiraliteit: nodig zijn om deze pont te bemannen 40 roeiers, 40 roeiriemen van 13 voet lang, 4 metalen stukken geschut op rolpaarden en een marszeil.
15.10.1672 | A 70; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Bestuur/rechtspraak
De hoogschout en zijn stadhouder zijn afwezig; de president die dan waarneemt is ook weg; er moet altijd een waarnemer zijn; aangewezen wordt schepen Johan van den Bergh.
29.10.1672 | A 70; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Bestuur
In de vergadering van gisteren hebben zich "ongehoorde nieuwicheden ... toegedragen"; dhr. Johan van den Berg jr. heeft de plaats van de president geusurpeerd en met 13 stemmen voor geconcludeerd dat zijn vader werd benoemd tot rentmeester van de stad; de raden hebben echter op 18 oktober met 17 stemmen voor Johan van Blotenburg in die functie benoemd; zeven schepenen hebben ook ten onrechte mr. Justus Verster uitgenodigd voor de vergadering; besloten Copes en stadhouder Van Teffelen naar de Staten-Generaal te sturen.
23.11.1672 | A 70; regr. Copes; doos 806 | leden
Bestuur
Ingekomen resolutie van de Staten-Generaal van 27 maart 1673 over een geschil binnen de magistraat (zie 23 november 1672); Verster mag, omdat hij griffier is, niet deelnemen aan de vergaderingen van de magistraat; rentmeester Van den Berg sr. mag onder zekere voorwaarden deze functie blijven bekleden (sprake van een schuld van Fl. 1366).
14.04.1673 | A 70; regr. Copes; doos 806 | leden
Oorlog
De aankoop van een maaspont (zie 15 oktober 1672) "tot eene roeij ofte galeij ponte" kostte de stad Fl. 200; de verkoper was Adriaan Kerrens burger van Maastricht.
14.04.1673 | A 70; regr. Copes; doos 806 | leden
Garnizoen/inkwartiering
Ingekomen brief van de prins van Oranje waarin hij de magistraat beveelt te zorgen voor een goede inkwartiering zoals dat elders ook geschiedt; als dit niet gebeurt geeft hij de soldaten toestemming zelf onderdak te zoeken; besloten het leger in te kwartieren; te vragen of het serviesgeld kan worden gefinancierd uit de opbrengst van de verponding zoals nu al enige jaren het geval is.
17.04.1673 | A 70; regr. Copes; doos 806 | leden
Oorlog
Rapport van een commissie die onderzocht heeft hoe de verbinding van de stad te garanderen; de commissie heeft zich versterkt met deskundigen: ingenieur Yvoy, havenmeester Schock, controleur Blom; er moet een tweede pont komen; de eerste pont is genaamd "het gewelt"; de nu gemaakte doorsteek in de dijk bij de Bossche Sloot ligt op de verkeerde plaats waardoor de opening al weer helemaal verzand is; besloten de commissie dit werk verder toe te vertrouwen.
18.04.1673 | A 70; regr. Copes; doos 806 | leden
Oorlog/schutterij
Ingekomen brief van de schutterij; de magistraat had op 31 maart besloten de burgerij vrij te stellen van wachtdiensten; de schutterij voelt zich aan de kant gezet; de gouverneur wil juist dat er een einde komt aan het waken door de burgerij; de schutterij is op 30 mei op last van gecommitteerden van de Staten-Generaal onder de wapenen gebracht en toen beëdigd; zij hebben toen de vestingwerken versterkt wat zeker Fl. 60.000 à 70.000 bespaart; zij hebben wacht gehouden op het stadhuis, de poorten en de bolwerken; zij verwachten dat binnenkort vrede wordt gesloten of dat de stad belegerd gaat worden besloten de schutterij te bedanken voor hun goede diensten en hen te vereren met bier en wijn.
18.04.1673 | A 70; regr. Copes; doos 806 | leden
Oorlog
Mandaten geslagen bestemd voor Sweerts de Landas wegens uitbetalingen uit 's lands kas o.a. vracht van vier stukken geschut en het inrichten van de Engelse kerk voor het regiment-Van Schellart.
25.04.1673 | A 70; regr. Copes; doos 806 | leden
Oorlog/garnizoen/serviesgeld
Brief verzonden aan de prins van Oranje met verzoek om uitbetaling van het serviesgeld uit de kassen van de verponding of de gemene middelen; de stad kan deze last niet langer financieren; de prijs van de turf is gestegen en het aantal wachthuizen is vergroot; voorheen besteedden wij aan de turf jaarlijks Fl. 6.000 à 7.000, thans wel Fl. 22.000 à 23.000; de stad kan nu haar rentetrekkers niet meer betalen.
25.04.1673 | A 70; regr. Copes; doos 806 | leden
Garnizoen/serviesgeld
Brief verzonden aan de prins van Oranje; de raad van State heeft het serviesgeld weer, helaas, toegewezen aan Holland en daarvan is geen uitbetaling te verwachten; tot nu toe was de zaak zo geregeld, bij overeenkomst tussen de serviesmeester en en de soldaten, dat "de logementen bij de soldaten selfs tot hun genoegen opgesocht ende sonder eenigen overlast der burgerije sijn uijtgevonden geweest", maar nu [moet het goedkoper] en heeft men de officieren verzocht om behoorlijke monsterrollen; de kapiteins willen die niet leveren, wel "cartabellen" met onwaarschijnlijk veel namen; het garnizoen is nu goed gehuisvest; het serviesgeld bedroeg vroeger 36 en 24 str. voor resp. ruiters en soldaten, maar is sedert enige tijd hoeven de burgers maar de helft te betalen; het garnizoen is zwak, "oock voor 't meerendeel gevoedert met jongens" die niet geschikt zijn.
05.05.1673 | A 70; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Oorlog
Mandaten geslagen voor Jacob van Iperen ad Fl. 74.40 wegens levering van een kanon en voor Huybert van Roermond en Jan de Lepo ad Fl. 55 wegens het vergieten van 1100 pond kogels voor de schutterij en voor Adriaan Jacobsen de Muijter ad Fl. 65.55 wegens kamers voor een stuk kanon.
19.05.1673 | A 70; regr. Copes; doos 806 | leden
Oorlog/handel
De gouverneur verlangt van het stadsbestuur een verklaring waarin zij hem schadeloos stellen voor alle overtredingen door hem begaan tegen de Staten-Generaal [sic]; de magistraat weigert dit; zij willen ook niet dat de schrijvers bij de poorten en de hekels door de militairen worden belet om de uitgaande karren e.d. te visiteren.
19.05.1673 | A 70; regr. Copes; doos 806 | leden
Oorlog/handel
Het blijkt dat sommige schrijvers oogluikend toelaten dat levensmiddelen de stad verlaten waardoor de vijand wordt gesterkt; sommige heren vrezen voor een aanval op de stad.
20.05.1673 | A 70; regr. Copes; doos 806 | leden
Industrie/suiker/Bree
Rekest Dirk van Bree om het in 1671 verleende octrooi op zijn naam te mogen stellen, omdat de twee andere leden van de compagnie zich hebben teruggetrokken, toegestaan; het nieuwe octrooi duurt 16 jaar en gaat nu in; de heren Beresteyn, Sweerts en Lobel laten aantekenen het hier niet mee eens te zijn.
31.05.1673 | A 70; regr. Copes; doos 806 | leden
Oorlog/handel
De burgers verzoeken om wol, weeas, zeep en zout te mogen uitvoeren; het aantal verzoeken ingekomen bij de schepenen is zo hoog dat zij dit voorleggen aan de leden; besloten aan sr. Donkers toestemming te geven voor de uitvoer van een kar Spaanse wol en verder zijn in voorraad zijnde wol te inspecteren; alleen Spaanse wol mag de stad uit; de andere genoemde waren mogen de stad niet uit.
02.06.1673 | A 70; regr. Copes; doos 806 | leden
Bestuur
Ingekomen een nieuw, gedrukt reglement op de policie en de justitie van 's-Hertogenbosch vastgesteld door de Staten-Generaal op 29 april 1673; titel: "dienende tot redres van de policie, justitie ende financie"; de eerder vastgestelde reglementen van 1664 en 1667 en de resolutie van HHM van 3 december 1672 blijven van kracht; zo ook de resolutie van 7 november 1657; "tot meerder elucidatie, corroboratie ende ampliatien" geldt verder het volgende; in bepaalde gevallen mag de president de leden bijeenroepen (normale regel was en is: de schepenen hebben het recht dit te doen); ambten moeten worden vergeven binnen drie en acht dagen resp. na overlijden of vrijwillige afstand van de vorige functionaris; president en oudste raad zijn verantwoordelijk voor het afhoren van de rekeningen van de stad, de kerken, de Godshuizen en stichtingen; de president stelt de volgorde van de te behandelen punten vast, tenzij de schepenen bij meerderheid anders beslissen; de president is verantwoordelijk voor de goede orde tijdens de vergaderingen; geen scheldpartijen, handtastelijkheden e.d.; overtreders kunnen door de schepenen worden geschorst uit hun functie en beboet met Fl. 100 voor de eerste maal en Fl. 200 voor de tweede maal; inscherping verbod om gewapend in het stadhuis te verschijnen; het blijkt dat ook nu nog de regenten van 's-Hertogenbosch hun vrienden en verwanten bevoordelen met giften e.d. uit de stadskas en de kas van het Groot Gasthuis; dit wordt verboden tenzij het besluit met tweederde van de stemmen is genomen, waarbij familieleden van de begunstigde niet mogen stemmen; giften uit de kassen van de Godshuizen mogen helemaal niet meer worden gedaan; de trekkers van renten en zij die in dienst zijn van de stad hebben bij de uitbetaling voorrang boven andere debiteuren; leden van de magistraat die betrokken zijn bij een bepaalde zaak dienen zich tijdens de behandeling daarvan te verwijderen; bepaalde ambten ("eenige ampten van geringer alloij") passen niet bij de status van een regent; bekleding ervan wordt onverenigbaar met lidmaatschap van de magistraat; het gaat om: billetschrijver, havenmeester, foerier, onderpoliciemeester, klerk van de kwitantiën; deze ambten moeten worden vergeven aan "de fatsoenelijckste borgers"; zuiveringseed verplicht; om de stadskas te stutten mag van nieuwe ambtenaren bij zijn benoeming "een moderate somme gelts" worden gevraagd; pensionarissen, griffiers en secretarissen -z.g. ministers- kunnen geen lid van de regering zijn; zij die dit al zijn mogen aanblijven; pensionarissen en griffiers mogen niet prae-adviseren in zaken waar hun familieleden bij betrokken zijn; in dat geval moet advies gevraagd worden aan rechtsgeleerden; de pensionaris wordt belast met het registreren van de resolutiën; aantal pensionarissen wordt teruggebracht tot één, tenzij met twee derde van de stemmen anders wordt beslist; geen buiten-commissiën dan met twee derde van de uitgebrachte stemmen; deze commissies mogen maximaal twee leden tellen; daggeld voor leden van zo'n commissie is Fl. 4, de bode of knecht krijgt Fl. 1.50, alles per dag; er wordt bij alle besluiten hoofdelijk gestemd; de president telt de stemmen "hooftsgewijse"; zijn stem telt dubbel; teneinde klachten over de inkwartiering te voorkomen houden twee schepenen toezicht op het werk van de foerier; het eerste lid gaat met meerderheid van stemmen akkoord, het tweede lid besluit met meerderheid van stemmen het nieuwe reglement eerst te onderzoeken.
10.06.1673 | A 70; regr. Copes; doos 806 | leden
Industrie/molen
De molen van Hendrik van Susteren is op last van hogerhand afgebroken; er wordt gezocht naar de plaats voor een nieuwe molen.
10.06.1673 | A 70; regr. Copes; doos 806 | leden
Bestuur
Ingekomen resolutie Staten-Generaal van 13 juni 1673; zij hebben vernomen dat het nieuwe reglement op policie en justicie pas veertien dagen na aankomst is gepubliceerd en dat stadhouder Van Teeffelen publikatie heeft opgehouden; argument was dat het tweede lid bezwaren maakte; besloten de magistraat van 's-Hertogenbosch te schrijven dat de Staten-Generaal zeer verwonderd zijn dit te horen; de magistraat moet het reglement "punctuelicken" naleven; alle leden doen vervolgens de eed op het nieuwe reglement; een voorbehoud maken: stadhouder Van Teeffelen, schepen H. Copes, Van Oerle, Schuyl van Walhorn, O. Copes, 's Gravesande, Gijsbert van Hamel, Beresteyn, Vloots, Thienen, Nagel, Van der Meulen, Blotenburg, Steven van Teeffelen, gezworenen of raden; O. Copes laat nog het volgende aantekenen: het ambt van tweede pensionaris wordt afgeschaft; hij heeft bij zijn aanstelling in 1644 daarvoor Fl. 3.000 betaald; bij aftreden of overlijden moet de stad dit terugbetalen, als er voor hem geen opvolger komt.
17.06.1673 | A 70; regr. Copes; doos 806 | leden
Oorlog
Pieter Lus, convooimeester, en Johan Keijten, geboren poorter, zijn op last van de prins van Oranje gearresteerd omdat zij worden verdacht van contact met de vijand en verraad.
25.06.1673 | A 70; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Oorlog/garnizoen
Het garnizoen van Maastricht [dat is ingenomen door de Fransen] komt naar 's-Hertogenbosch; de gouverneur verlangt inkwartiering.
04.07.1673 | A 70; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Oorlog
Het garnizoen van Maastricht is al vertrokken, maar de vrouwen en kinderen zijn achtergebleven; besloten hen te voorzien van brood en kaas te halen uit 's lands magazijn.
10.07.1673 | A 70; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Handel/bode
Benoeming van Paulus Leefken tot postbode op Roermond.
12.07.1673 | A 70; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Bestuur
Ingekomen resolutie Staten-Generaal van 5 augustus; de hoogschout wordt gelast alle regenten van 's-Hertogenbosch de eed af te nemen op het nieuwe regeringsreglement en wel zonder enig voorbehoud te accepteren.
14.08.1673 | A 70; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Garnizoen/inkwartiering
Vaststelling van een nader reglement op de inkwartiering.
14.08.1673 | A 70; regr. Copes; doos 806 | leden
Garnizoen/turf
Rapport van een commissie die op bezoek ging bij de prins van Oranje en bij de gebruikelijke Haagse instanties; nota met berekening van wat er allemaal uit het remplacement moet worden betaald; hoeveelheid turf verstookt op de corps de garde; totaal in de stad en de drie schansen (twee bij Vught en Orthenschans): 63 wachten; per jaar 13.356 ton turf nodig ('s winters 1 ton per wacht daags; 's zomers ¼ ton); de turf kostte vroeger 7-8 str. de ton, nu 30 str.; totale kosten nu dus Fl. 20.034; de kaarsen kosten jaarlijks Fl. 2.800; verder de koningsbede ad Fl. 4.000; onderhoud van deel van de vestingwerken; turf en kaarsen voor passerende troepen; turf en kaarsen van "het huijs op Outhalder ende wat huijsen noch meer in besettinge soude mogen genomen werden"; andere nota waarin de Bosschenaren stellen dat men elk moment een belegering verwacht; de delegatie moest ook verantwoording afleggen aan de Hollandse Rekenkamer wegens de besteding van Fl. 10.000 in de zomer van 1672 door Holland gefourneerd voor de vestingwerken; reeks opmerkingen van de Rekenkamer; Gecommitteerde Raden van Holland stonden Fl. 3.000 toe voor het kopen van steenkool bestemd voor de corps de garde; men zocht overal naar de beste kolen; aankoop kolen te Dordrecht; veel hulp onder vonden van dhr. Van Asperen.
18.08.1673 | A 70; regr. Copes; doos 806 | leden
Oorlog/handel
Kooplieden rekestreerden bij de Admiraliteit om toestemming voor de uitvoer van z.g. gepermitteerde waren naar neutrale steden, te weten Venlo en Roermond; Admiraliteit bepaalde op 10 augustus 1673 dat dit mocht mits voorzien van een door ambtenaren van de douane afgegeven paspoorten en mits geen contrabande; besloten de schrijvers aan de poorten en hekels te gelasten voortaan geen goederen meer tegen te houden; levensmiddelen en contrabande blijft echter verboden.
18.08.1673 | A 70; regr. Copes; doos 806 | leden
Oorlog/religie/inkwartiering
De Staten-Generaal laten per brief weten dat predikanten vrijgesteld blijven van billetering; in 's-Hertogenbosch had men 31 man bij de predikanten van de Nederduitse en Waalse Gemeente ondergebracht.
26.08.1673 | A 70; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Oorlog/verkeer te water
Veel burgers en schippers weigeren het lastgeld te betalen van 10 str. per last dat is ingevoerd om de nieuwe vaart tussen de Hedikhuizense Maas en de stad te onderhouden.
09.09.1673 | A 70; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Stadsfinanciën/bestuur
Een deel van de leden klaagt de rest aan van corruptie en het uit de stadskas bevoordelen van vrienden en verwanten; ondertekend door H. Copes, P. van Teeffelen, J. van Oerle, Schuyl van Walhorn, O. Copes, G. van Hamel, Chr. van Beresteyn, Vloots, Van Thienen, Nagel, Blotenburg, S. van Teeffelen, Van Leefdaal, Van der Meulen en C. Gans.
14.09.1673 | A 70; regr. Copes; doos 806 | leden
Religie/kerken
De kerk van het Begijnhof is gebruikt voor de R.K. eredienst van het regiment-Van Schellart; dit is vertrokken, zodat besloten wordt de kerk weer leeg te haleb (altaar te verwijderen) en weer in te richten als auditorium voor de Hogeschool; de klokken worden overgebracht naar de Annakapel, omdat de klokken daar gebarsten zijn; "dat mede de wapenen ende blaesonen, die gerapporteert sijn, affgehangen ende ter sijden gestelt te sijn, wederomme op hare plaetse sullen werden op gehangen".
16.10.1673 | A 70; regr. Copes; doos 806 | leden
Industrie/molens
Willem van Grimbergen wordt toegelaten tot het gilde der molenaars, hoewel hij zijn leerjaren niet heeft gediend.
16.10.1673 | A 70; regr. Copes; doos 806 | leden
Religie
De Kerkeraad klaagt dat enige Lutherse predikanten in de stad actief zijn.
18.10.1673 | A 70; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Oorlog
De Fransen verlaten het fort Crèvecoeur en zijn nu bezig dit te slopen.
07.11.1673 | A 70; regr. Copes; doos 806 | leden
Garnizoen
Gouverneur laat weten dat vier regimenten infanterie sterk 2.500 man in garnizoen komen; besloten foerier Tempelaar te gelasten zijn boeken in te leveren bij de schepenen opdat de inkwartiering geregeld kan worden.
13.11.1673 | A 70; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Bestuur/ambt
Benoeming van David van Arnhem, geboren poorter en gereformeerd, tot kwaitantieschrijver als opvolger van Francois Bruynincx die afstand heeft gedaan; hij schrijft gratis de kwitanties voor de Godshuizen en de Blokken.
20.11.1673 | A 70; regr. Copes; doos 806 | leden
Industrie/molens
Willem van Grimbergen is voor de Raad van Brabant aangeklaagd door het gilde der molenaars; vraagt nu om assistentie van de stad die hem tot dit gilde heeft toegelaten; besloten de schepenen te vragen deze zaak in der minne te schikken.
04.12.1673 | A 70; regr. Copes; doos 806 | leden
Bestuur/ambt
Benoeming van Florentius van der Horst tot kamerbewaarder als opvolger van de overleden Johan van Noorden.
05.12.1673 | A 70; regr. Copes; doos 806 | leden
Armenzorg/Baar Gelovige Zielen
Benoeming van Hendrik van Heeswijk tot rentmeester van de Baar der Gelovige Zielen als opvolger van de overleden Johan van Noorden.
05.12.1673 | A 70; regr. Copes; doos 806 | leden
Gezondheid/gasthuis/garnizoen
Op verzoek van de prins van Oranje worden de zieken die met de graaf van Nassau door hem naar 's-Hertogenbosch zijn gezonden opgenomen in het Groot Gasthuis; de regenten krijgen opdracht de namen van de zieken te registreren; in het gasthuis zijn ook verpleegd de zieken van het garnizoen van Maastricht en die van het regiment-Van Schellart.
14.12.1673 | A 70; regr. Copes; doos 806 | leden
Bestuur/ambt
Benoeming van Hendrik Fabre tot klerk ter griffie als opvolger van Heymans die in militaire dienst is gegaan.
14.12.1673 | A 70; regr. Copes; doos 806 | leden
Industrie/suiker/Bree
Ingekomen een dagvaarding van de Raad van Brabant gericht tegen de verlening van het octrooi aan Van Bree voor een suikerraffinaderij; besloten: commissoriaal aan enige juristen.
14.12.1673 | A 70; regr. Copes; doos 806 | leden
Religie
Gerucht dat een Lutherse predikant een dienst gaat doen in het huis in de Nieuwstraat naast prof. Vogelzang; besloten per groenroede aan de bewoner van het huis te verbieden hieraan mee te werken.
30.12.1673 | A 70; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Industrie/suiker/Bree
Er wordt gewerkt aan een antwoord op het mandement van de procureur-generaal van de Raad van Brabant.
02.02.1674 | A 70; regr. Copes; doos 806 | leden
Industrie/molens
Sprake van de nieuwe molen van dhr. Van Grimbergen staande op de stadswal.
03.02.1674 | A 70; regr. Copes; doos 806 | leden
Oorlog/stadsfinanciën
In 1672 heeft Holland Fl. 30.000 naar 's-Hertogenbosch gezonden om te besteden aan de defensie; de Hollandse Rekenkamer eist nu rekening en verantwoording van dit bedrag.
03.02.1674 | A 70; regr. Copes; doos 806 | leden
Bestuur/pensionaris/ambt
Vaststelling van een instructie voor de pensionarissen en andere 'ministers' van de stad; men verwacht verzet tegen deze nieuwe regels; de commissie, bestaande uit M.C. Sweerts de Landas, S. van Zutphen, S. Focanus en W. (?) de Lobell, is begonnen met de pensionaris, zijnde "d'eerste stadts bediende"; de commissie heeft de instructie van Van Broekhoven en van Van Rees uit 1588 geraadpleegd, zo ook de ampliatie van Van Broekhoven uit 1605 en die van Van Tulden; gezien de aanstellingsakten van Van Zonst en O. Copes; de aanstellingen van Gans en Van Beresteyn zijn niet geregistreerd; is gebleken dat deze stukken op veel punten niet worden nageleefd; zij baseren zich op de instructie van 1588 "als geraisoneert sijnde"; zij mogen niets meer verdienen dan tractement en daggelden voor reizen buiten de stad, dus geen geld meer voor allerlei schrijfwerk; het tractement is 2-3 keer zo hoog als voor 1629; zij mogen geen nevenwerkzaamheden verrichten; zij moeten de magistraat met respect bejegenen; bij overtreding moet de pensionaris voor ten hoogste drie maanden geschorst kunnen worden.
10.03.1674 | A 70; regr. Copes; doos 806 | leden
Bestuur/zaak-Copes
Copes weigert de eed af te leggen op de nieuwe op 10 maart vastgestelde instructie; besloten hem en Van Beresteyn op te roepen morgenochtend de eed af te leggen.
16.03.1674 | A 70; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Bestuur/zaak-Copes
Copes heeft twee keer geweigerd de eed af te leggen op de nieuwe instructie; Beresteyn ligt ziek te bed; besloten Copes te schorsen en Beresteyn te vragen of hij bereid is de eed af te leggen.
17.03.1674 | A 70; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Bestuur/zaak-Copes
De leden wordt bericht wat schepenen hebben gedaan inzake Copes; besloten het schorsingsbesluit goed te keuren; in de kantlijn is geschreven: vonnis van de Raad van Brabant van 27 juli 1676 in het proces tussen de erfgenamen van O. Copes, eisers, en de stad 's-Hertogenbosch, gedaagde, waarbij wordt bepaald dat in dit register in de marge de volgende tekst moet worden geschreven; de stad wordt veroordeeld tot een bedrag van Fl. 1.400 [achterstallig salaris].
19.03.1674 | A 70; regr. Copes; doos 806 | leden
Bestuur/zaak-Copes
Copes wordt gelast de door hem geschreven resolutieboeken, waarvoor de stad heeft betaald, in te leveren bij de schepenen.
19.03.1674 | A 70; regr. Copes; doos 806 | leden
Industrie/textiel
Aanbod van zekere Ortman uit Maastricht om in deze stad de draperij te vestigen wordt aangenomen; zodra hij zich heeft gevestigd krijgt hij gratis het poorterrecht en vrijstelling van inkwartiering, tocht en wachtlopen.
19.03.1674 | A 70; regr. Copes; doos 806 | leden
Bestuur/zaak-Copes
Copes wordt nogmaals verzocht de resolutieregisters in te leveren.
21.03.1674 | A 70; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Bestuur/stadhuis/Meierij
De Vier Kwartieren van de Meierij vragen om een vergaderruimte in het stadhuis om daar, zoals vanouds, bijeen te kunnen komen; besloten daarvoor aan te wijzen "de achtercamer van 't nieuw gebouw boven de roll".
28.03.1674 | A 70; regr. Copes; doos 806 | leden
Rechtspraak/griffier/ambt
Vaststelling van een ampliatie op de instructie van de griffier; volgt rapport van de cie die het stuk opstelde; er waren misbruiken ingeslopen o.a. hield men zich niet aan de Caroline ordonnantie, er liepen ongekwalificeerde personen rond die de procureurs beconcurreerden; volgt instructie (64 artikelen); (deze niet uitgetrokken).
07.04.1674 | A 54; regr. Ber.; doos 797 | leden
Bestuur/zaak-Copes
Op voorstel van president Syborg besloten de nieuwe instructie en speciaal de artikelen over de boeten voor te leggen ter advies aan de hoogschout.
13.04.1674 | A 70; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Bestuur/zaak-Copes
De hoogschout is niet gelukkig met de gevolgde procedure inzake de nieuwe instructies; hij wil voor vaststelling kijken of de instructies geen inbreuk maken op de rechten van de Staten-Generaal; besloten twee heren af te vaardigen in het inmiddels aangespannen proces.
14.04.1674 | A 70; regr. Copes; doos 806 | schepenen
Bestuur/zaak-Copes
Hendrik Copes heeft de schepenen beledigd en toen hem genoegdoening werd geëist, een proces aangespannen voor de Raad van Brabant; besloten M.C. Sweerts de Landas en Fr. Focanus namens de stad af te vaardigen om voor de Raad van Brabant op te treden.
25.04.1674 | A 70; regr. Copes; doos 806 | leden
Zaak-Copes
Hendrik Copes verzocht opname in het resolutieboek van twee akten waaronder een van protest, maar dit wordt geweigerd omdat er onwaarheden in staan die het prestige van het stadsbestuur zouden schaden.
26.05.1674 | A 54; regr. Ber.; doos 797 | schepenen
Garnizoen
Het wemelt in de stad van de deserteurs; bijna net zoveel deserteurs als gewone soldaten; ca. 4.000 Fransen kamperen vlak bij de stad; gouverneur belooft desgevraagd de deserteurs uit te wijzen.
02.06.1674 | A 54; regr. Ber.; doos 797 | schepenen
Zaak-Lus
De Admiraliteit Rotterdam verzoekt per brief de executoriale verkoping van de goederen van Lus te staken; besloten te antwoorden dat de schepenen zich zullen gedragen als onpartijdige rechters.
02.06.1674 | A 54; regr. Ber.; doos 797 | schepenen
Oorlog/rechtspraak
Ingekomen brief van de prins van Oranje over de procureur Lucas de Haas die door de gouverneur is gearresteerd; de stad eiste berechting van deze man voor de schepenbank; antwoord van de prins: deze man heeft zich schuldig gemaakt aan contacten met de vijand en derhalve valt hij onder de competentie van de krijgsraad; De Haas is ingezetene van de stad; besloten terug te schrijven.
02.07.1674 | A 54; regr. Ber.; doos 797 | schepenen
Verkeer te water/nieuwe haven
Kooplieden en schippers klagen dat de haven verstopt raakt door de vele kalk- en hooischepen; het gaat om hooi- en ammunitieschepen van het leger; de marktschepen worden daardoor gehinderd en de burgers lijden schade in hun handel; verzoek om de haven te vergroten en hiervoor subsidie aan het land te vragen; besloten: dit voor te leggen aan de Leden.
05.07.1674 | A 54; regr. Ber.; doos 797 | schepenen
Verkeer te water/nieuwe haven
Aan de leden voorgelegd: zie 5 juli; besloten: de oude stukken na te zien, met de gouverneur daarover te spreken en het land om een zo groot mogelijk subsidie te vragen.
06.07.1674 | A 54; regr. Ber.; doos 797 | leden
Bestuur/turf
Besloten om op het stadhuis, de griffie, de rol enz. voortaan turf in plaats van hout te stoken.
06.07.1674 | A 54; regr. Ber.; doos 797 | leden
Bestuur/turf
Dhr. Van der Meulen wordt verzocht om 5 pleiten Bakelse turf in te kopen.
07.07.1674 | A 54; regr. Ber.; doos 797 | schepenen
Archief/zegel
Al vaak is er geklaagd dat het zegel ad legata zo groot is; besloten voor het bezegelen van brieven een zegel te laten maken ter grootte van een halve patacon met daarop het wapen van de stad "als in het fronte spiesg van het stadthuijs is staende".
20.07.1674 | A 54; regr. Ber.; doos 797 | schepenen
Ruimtelijke ordening/Muntel
Besluit genomen over de onderhoudsplicht van de "waterloop achter den hoff van den heere Johan Gans tusschen den selven hoff en de stadtswalle genoemt de Muntel".
03.08.1674 | A 54; regr. Ber.; doos 797 | schepenen
Handel
Rekest van de kooplieden en factoors om maatregelen te nemen tegen allerlei "disordres ende exactien" .. "waer door de ruine van de commercie ende alle neeringe aenstaende was"; besloten een commissie hiervoor in te stellen.
11.08.1674 | A 54; regr. Ber.; doos 797 | leden
Bestuur/stadhuis
Voorstel om "twee bequaeme spiegels" in de nieuwe kamer van de schepenen aan te schaffen; geen besluit, omdat dhr. Hamel daartegen is en een meerderheid van drievierde van de stemmen eist.
11.08.1674 | A 54; regr. Ber.; doos 797 | leden
Industrie/schoenmakers
Rekest van het gilde der schoenmakers met een concept-reglement gericht tegen een complot van de knechts om de werklonen te verhogen ingekomen; besloten: commissoriaal.
25.08.1674 | A 54; regr. Ber.; doos 797 | leden
Belasting/ambtgeld/ambt
Ingekomen een concept-taxatie van alle ambten vergeven door de stad cof. een res. van 23 mei 1674; besloten te laten onderzoeken door een commissie en van alle nieuw benoemden een bescheiden ambtgeld gerelateerd aan de inkomsten uit het ambt te eisen; te betalen voordat zij in functie treden.
25.08.1674 | A 54; regr. Ber.; doos 797 | leden
Bestuur/ambt/religie
Benoeming van meester Jacob Gast, schoolmeester te Hillegersberg, tot voorlezer en voorzanger van de Grote Kerk op een salaris van Fl. 250 en de bijbehorende recognitiën.
31.08.1674 | A 54; regr. Ber.; doos 797 | leden
Rechtspraak
Resolutie over de communicatore processen teneinde misbruiken tegen te gaan; art. 28 van de Caroline ordonnantie wordt niet nageleefd; deze procedure is alleen voor zaken van gering belang tussen vrienden en magen en die urgent zijn.
31.08.1674 | A 54; regr. Ber.; doos 797 | leden
Bestuur/nominatie
Vaststelling van de nominatie; elf namen van nieuwe mensen, omdat Johan Daasdonk is overleden en mr. Pieter van Teffelen door de prins van Oranje is benoemd tot regent van de stad Tiel; volgt brief aan Z: H:; er is nog maar één katholiek, het raadslid mr. Hendrik Vloots.
03.09.1674 | A 54; regr. Ber.; doos 797 | leden
Bestuur/stadhuis
Mandaat gegeven voor de aanschaf van 23 ellen groen laken voor tafelkleden in de schepenkamer en de visiteerkamer ad Fl. 82.50.
02.10.1674 | A 54; regr. Ber.; doos 797 | leden
Gewoonten/markt
Klachten van de geburen op de Pensmarkt dat de hoenderwijven en vogelverkoopsters dagelijks midden op de Markt en midden op straat op het beste tijdstip van de dag hun vogels plukken "daer van de veeren in haere huysen ende de passerende menschen om d'ooren vlogen waer door groote incommoditeijt aen haerr ende d'andere cooplieden geschiede"; besloten dit te verbieden; vogels mogen alleen thuis geplukt worden of in de kelder op een boete van 3 gulden.
11.10.1674 | A 54; regr. Ber.; doos 797
Industrie/leder
Rapport van de commissie ingekomen en goedgekeurd; volgt tekst; de meesters zijn zelf schuldig aan de misbruiken; tijdens kermissen en hoogtijdagen tracteren zij de knechts om die bij een andere meester los te weken; voorstel hier een boete van 30 gulden op te stellen.
15.10.1674 | A 54; regr. Ber.; doos 797 | leden
Gezondheid/gasthuis
Aangezien er zoveel oorlogsgewonden in het gasthuis worden opgenomen worden de regenten van het gasthuis gemachtigd om zoveel chirurgijns in dienst te nemen als nodig is om deze mensen te verbinden.
15.10.1674 | A 54; regr. Ber.; doos 797 | leden
Bestuur/archief
Klachten over geklad in de resolutieboeken; enige heren voegen daaraan aantekeningen toe met allerlei "particuliere sentimenten"; besloten met tweederde meerderheid van de stemmen dit soort gegevens in een apart register aan te tekenen; de pensionarissen [die deze registers bijhouden] mogen voortaan opschrijven "de propositie van de presiderende ende de daer op gevalle conclusie".
15.10.1674 | A 54; regr. Ber.; doos 797 | leden
Bestuur/stadhuis
In de nieuwe schepenkamer wordt gemaakt een kastje om de papieren van de schepenen in op te bergen; in "'t verhemelte der selver schepencamer sal werden gemaeckt een wijser, mitsgaders dat voor den middeldeur sal werden gemaeckt een bequaem portael".
15.10.1674 | A 54; regr. Ber.; doos 797 | leden
Belasting/ambtgeld/ambt
Vaststelling van de lijst van ambtgelden; volgt lijst:
| eerste pensionaris | 500 |
| tweede pensionaris | 350 |
| secretarissen, elk | 200 |
| foerier | 250 |
| eerste griffier | 300 |
| tweede griffier | 150 |
| rentmeester Geefhuis | 300 |
| idem Gasthuis | 300 |
| idem, kerken | 200 |
| idem, Begijnhof | 50 |
| idem, Leprosen | 75 |
| havenmeester | 250 |
| secretaris trouwkamer | 100 |
| kwitantieschryver | 75 |
| organist grote kerk | 150 |
| organist Waalse kerk | 75 |
| groenroede, elk | 50 |
| kamerbewaarder | 100 |
| concierge | 75 |
| koster grote kerk | 350 |
| koster kleine kerk | 50 |
| klerken griffie en secretarie, elk | 100 |
| procureurs, elk | 200 |
| klerk Geefhuis | 125 |
| klerk Gasthuis | 125 |
| wynroeier | 200 |
Marktschippers
| op Dordt | 300 |
| op Haarlem | 300 |
| op Delft | niet ingevuld |
| op Leiden | 300 |
| op A'dam, elk | 500 |
| op R'dam, elk | 400 |
| op Gorcum, elk | 50 |
| op Den Haag | 650 |
| op Middelburg | 50 |
| op Nymegen | 50 |
Boden
| op Antwerpen (2) | 50 |
| op A'dam (2) | 300 |
| op Den Haag (2) | 50 |
| op Maastricht, Luik, Aken etc. | 50 |
Deze gelden zijn bestemd voor de nieuwbouw van het stadhuis.
NB. gekomen t/m f 96v
23.11.1674 | A 54; regr. Ber.; doos 797 | leden