afb. Fotopersbureau Het Zuiden, januari 1933

Parade 10 : Bisschoppelijk paleis

bouwjaar: 1776
opdrachtgeefster: Samuele Theophile Smits
functie: achtereenvolgens woonhuis, kazerne, militair hospitaal, lagere school en vanaf 1864 bisschoppelijk paleis
beschermd: rijksmonument

Rijk versierde ingangstravee en kroonlijst met consoles. Plint met cartouche-patronen als bossingen. Schuiframen met klossen en druppen onder de wisseldorpels en met waaierzwikken. Rechts van het gebouw een gepleisterd classicistisch koetshuis met kroonlijst op klossen; boven ingangsboog cartouche met een bisschoppelijk wapen.
Bossche Monumenten in Beeld
Achter de voorgevel

Paleis aan de Parade

door Henny Molhuysen

Brabants Dagblad donderdag 5 september 1996
Bossche monumenten

Bisschoppelijk paleis aan de Parade

door Ed Hupkens

5
Stadsblad woensdag 14 december 2016 | 5
Hagemans

Bisschoppelijk paleis

door Wim Hagemans

251
252
253
254
Bossche Pracht 11 (2003) 250-254
Interieur
Bossche Monumenten in Beeld
Rijksmonument

Parade 10

Rijksdienst voor de Monumentenzorg 2004
Sasse van Ysselt

Het Bisschoppelijk paleis

397
398
399
400
401
402
403
404
Noten
1.Taxandria XI p. 129 en vlgd.
2.Het is thans genummerd Peperstraat 15.
3.Zijn andere zoon was Henrick van Soerendonck, schepen van den Bosch.
4.Zijn broeder was Jan en zijne zuster Mayken van den Santvoirt, de laatste echtgenoote van Jacques Lauren.
5.Hunne kinderen zijn vermeld in de Wapenheraut 1904 p. 360.
6.Hij was zoon van Jacob Focanus, president-schepen van den Bosch, raad en ontvanger-generaal der beden in de Meierij van dien naam (zoon van Jacob, predikant te Vught en Sara de Witt) en van diens tweede vrouw Helena Tulleken, dochter van Rutger, schepen van den Bosch en Francina de Leeuw.
7.Hij bezat ook nog het landgoed Havincdonck te Belveren onder Haaren, dat in 1502 (Reg. n°. 97 f. 266 vso) werd toebedeeld aan Jan Monicx Willemszn en 18 September 1698 bij gerechtelijke uitwinning kwam aan Maria Herincx wed. Johan van Kessel (Reg. no. 482 f. 120.)
8.Zij stierf 6 Maart 1677 en werd in de St. Janskerk te den Bosch met deze kwartieren begraven:
LanschotKraayestijn
Van den BogaertBeveren
LanschotVan Nes
BootsOem
9.Het is thans de R.K. Pastorie van Haaren Cf. Dl. I blz. 359.
10.Hij was secretaris van Vught en in 1725 gehuwd met Johanna de Jongh, weduwe van Willem Vreggen; later is hij hertrouwd met Anna Verspyck, van wie hij had: Leonard, Huberta Joanna Geertruij en Anna Catharina Ragay; zijn hierbedoeld huis werd 12 Juli 1728 ten zijnen laste gerechtelijk verkocht aan Isaak van Ruelo, notaris te den Bosch.
11.Hij had dit huis 21 Juni 1706 gekocht bij gerechtelijke uitwinning, gedaan ten laste van Jacob van Bree; het werd toen begrensd door dat van de erven Cornelis Thooft ex uno en dat van de onmondige kinderen van Nicolaas van Oudenhoven ex alio.
12.Jan Voorburg, schepen en raad van Rotterdam, had in 1733 tot erfgenamen Magdalena van Voorburg, gehuwd met den kapitein Isaak Marcelis Rek van Muilhuijsen en Samuele Theophile van Voorburg, gehuwd met Leonard Jan Smits.
13.Hij zal een zoon geweest zijn van Karel Jan Gallé, die in 1763 als predikant bij de Waalsche gemeente te den Bosch beroepen was en in 1770 professor in de wijsbegeerte aan de Illustre school aldaar werd.
De voorname Huizen en Gebouwen van 's-Hertogenbosch II (1910) 397-404
Van Gaal / Verhagen

Bisschoppelijk Paleis (Parade 9-11)

36
37
's-Hertogenbosch binnen de Veste (2001) 36-37
Verhalen en legenden

Meeëten

door Henny Molhuysen

Brabants Dagblad donderdag 12 maart 1992
Artikelen
1992

Henny Molhuysen

Verhalen en legenden : Meeëten
Brabants Dagblad donderdag 12 maart 1992
 
1994

Redactie

Bisschoppelijk paleis en Sint-Janscentrum houden open huis op Monumentendag
Bisdomblad 36 (1994) 10
 
1996

Henny Molhuysen

Achter de Voorgevel : Paleis aan de Parade
Brabants Dagblad donderdag 5 september 1996 (foto)
 
2003

Wim Hagemans

Het bisschoppelijk paleis
Bossche Pracht 11 (2003) 251-254
 
Geschiedenis
1776-1777 Aan de Parade wordt een particulier woonhuis gebouwd, dat later dienst zal doen als militair hospitaal en (nu nog) als Bisschoppelijk Paleis.
Bron: Kroniek van 's-Hertogenbosch
 
1833 Het huidige Bisschoppelijk Paleis aan de Parade heeft in de periode 1830-1839 (tijdens de Staat van Beleg in 's-Hertogenbosch) een militaire functie gehad. Van 1830 tot 1833 was het een kazerne, in de zes daarop volgende jaren een militair hospitaal.
Bron: Kroniek van 's-Hertogenbosch
 
Open Monumentendag
2015

Bisschopshuis

De panden Parade 10 en 11 zijn als particuliere woonhuizen gebouwd in respectievelijk 1769 en 1776 in een late barok ofwel Lodewijk XV-(rococo) stijl. In 1827 kocht de staat de panden om de bisschop te huisvesten. Door protestants verzet en de afscheiding van België in 1830 kwam hier aanvankelijk niets van terecht. Het gebouw werd in gebruik genomen als kazerne en militair hospitaal. Pas in 1864 werd een deel van het complex bewoond door een bisschop. Het paleis heeft twee rijk versierde ingangspartijen en een kroonlijst met fraaie consoles. De hardstenen plint is versierd met cartouchepatronen. Oorspronkelijk hadden de vensters in de gevels een kleinere ruitverdeling.
Die zijn vóór het midden van de 19e eeuw vervangen door de empirevensters met halfronde bovenramen. Inwendig is het fraaie rococo trappenhuis bezienswaardig en de grote salon van het secretariaatsgebouw. In de salon hangen diverse geschilderde portretten van bisschoppen.
Magazine Open Monumentendag (2015) 19
 
Adresboeken
Parade 10
Peperstraat A 142 (????)
1865msg. J. Zwijsen (L.k. aartsbisschop van Utrecht, huisprelaat van Z H paus Pius IX)
1875M. van Rijsewijk (secretaris van het bisdom) - mgr. J. Zwijsen (G.O. aartsbisschop-bisschop van 's Bosch, huisprelaat van Z. H. Paus Pius IX)
Peperstraat A 140 (1880)
1881mgr. A. Godschalk (bisschop van 's-Hertogenbosch) - M. van Rijsewijk (secretaris van het bisdom)
Peperstraat 19 (1909)
1910mgr. W. van de Ven (Bisschop van 's-Hertogenbosch)
1928Mgr. A.F. Diepen
1943M.C.C. Verheijen
1948Bisschoppelijk Paleis
Parade 10 (1967)
Afbeeldingen
  • 27 februari 2008
  • 2020
Literatuur en bronnenpublicaties

Hans Boselie en Peter-Jan van der Heijden, Bossche monumenten in beeld (1975) 70, 71

Henk Henkes, Van den Raethuys tot Stadhuis (2016) 178

Charles de Mooij en Aart Vos, 's-Hertogenbosch binnenskamers (1999) 13, 21, 41

Voorloopige lijst der Nederlandsche monumenten van geschiedenis en kunst (1931) 198-199

R.J.P.M. (René) Vroomen Wapens in 's-Hertogenbosch, Kring Vrienden van 's-Hertogenbosch (2021) 40-41

n: vermelding in een voetnoot