afb. G.A. Oldenmenger

Arnoud van Gelderstraat 14 (Pand)

architect: E. Nijsten
bouwjaar: 1930
verbouwingen: late 20ste eeuw
huidige functie: woning
oorspronkelijke functie: woning

Bossche monumenten

In sobere stijl gebouwd

door Ed Hupkens

Het pand Arnoud van Gelderstraat 14 is in 1930 gebouwd door de architect E. Nijsten in een sobere Amsterdamse Schoolstijl. Sinds november 2003 staat het pand ingeschreven als gemeentelijk monument. Het met Tuiles du Nord-pannen gedekte zadeldak is met de nok evenwijdig georiënteerd aan de straat. De hoogte van de gootlijst en de nok komt overeen met het buurpand Arnoud van Gelderstraat 16. Hierdoor zijn beide panden met één doorlopend dakvlak gedekt.

Het in een sobere Amsterdamse Schoolstijl gebouwde gemeentelijk monument, Arnoud van Gelderstraat 14 in de Muntel. Foto: Josephine Peren.
In het dak zijn drie dakkapellen zichtbaar, waarvan de wangen bedekt zijn met leien. Ze zijn voorzien van een licht overstekende dakrand en een plat dak. De voorgevel ligt direct op de rooilijn. De vormgeving komt vooral tot uitdrukking in de plasticiteit van het opgaande muurwerk (metselverband, verdiept voegwerk), het decoratieve siermetselwerk, de bijzondere opmaak van de samengestelde vensters en de toepassing van glas-in-lood. Ter accentuering van de ronde deuropening is met dezelfde donkere baksteensoort een brede omlijsting rondom de deurpost gemetseld. Deze rondgemetselde lijst is vier koppen breed, waarbij de buitenste laag koppen geaccentueerd is met uitspringende stenen. De deur is nog de oorspronkelijke en is geplaatst op een hardstenen onderdorpel.
Links van de deur is een drieledig, samengesteld venster, waarbij het onderste en bovenste deel van het raam niet in een vlak liggen, maar ten opzichte van elkaar verspringen. Het onderste deel is ten opzichte van het muurvlak verdiept teruggelegd. Het kozijn van het bovenste en twee keer zo hoge deel is voor het onderraam geplaatst en ligt in hetzelfde vlak als de muur. Dit raamdeel is aan beide zijden een klezoor breder. Beide raamdelen bestaan uit een breed, vast glaspaneel in het middelste gedeelte en smalle, draaiende zijdelen. Rechts van de deur is een klein, liggend venster.
De linkerzijgevel is met (van oorsprong) gele baksteen in kabel- of klezoorverband gemetseld en is geheel blind. Vanaf de eerste verdieping bevindt zich in het hart van de zijgevel een uitgemetseld rookkanaal. De gevel eindigt met een uitgemetselde strekkenlaag, waarboven een rollaag, gedekt met hoekpannen.
Het pand heeft monumentale waarde vanwege de vormgeving en authenticiteit van de bouwmassa. Verder vanwege de verzorgde indeling en detaillering van de gevels met mooie elementen als het siermetselwerk, de vensters en de deur. Deze woning aan de Arnoud van Gelderstraat 14 vormt één geheel met het hoekpand Van Noremborghstraat 8-10-12 en heeft derhalve ook ensemblewaarde.
5
Stadsblad woensdag 22 februari 2017
Gemeentelijk monument

Arnoud van Gelderstraat 14

Beschrijving

Algemeen:
Tweelaags woning onder een met gesmoorde Tuiles du Nord-pannen gedekt zadeldak, die met de nok evenwijdig aan de straat is georiënteerd. De gevel ligt direct op de rooilijn.
Tot het ontwerp van het pand aan de Arnoud van Gelderstraat behoort ook het hoekpand Van Noremborghstraat 8-10-12. Beide panden vormen stilistisch een eenheid, gebouwd naar ontwerp van de Amsterdamse architect E. Nijsten in een sobere Amsterdamse School-stijl. Deze expressionistische vormgeving komt vooral tot uitdrukking in de plasticiteit van het opgaand muurwerk (metselverband, verdiept voegwerk), het decoratieve siermetselwerk, de bijzondere vormgeving van de vensters en de toepassing van glas-in-lood.
De hoogte van de gootlijst en de nok komt overeen met het buurpand Arnoud van Gelderstraat 16, zodat beide panden met één doorlopend dakvlak zijn gedekt.

Voorgevel:
Het metselwerk van baksteen is in kabel- of klezoorverband met een gele baksteen en heeft verdiept voegwerk. Het trasraam is van een donkerder, paarse baksteen vervaardigd en opgetrokken in Noords verband. Het trasraam is in verband gemetseld met de tuinmuur links van het pand, waarvan het laatste gedeelte ook onderdeel uitmaakt van het hoekpand Van Noremborghstraat 8-10-12.
Ter accentuering van de aan de bovenzijde ronde deuropening is met dezelfde donkere baksteensoort een brede omlijsting rondom de deurpost gemetseld. Deze rondgemetselde lijst is vier koppen breed, waarbij de buitenste laag koppen geaccentueerd is met uitspringende helrode stenen.
De deur is nog de oorspronkelijke en is geplaatst op een hardstenen onderdorpel.
Rechts van de deur bevindt zich een klein, liggend venster in een strook gestuct en wit geverfd muurwerk. Het metselwerk hieronder is uitgevoerd in een decoratief blokpatroon van afwisselend verticaal en horizontaal geplaatste donkere en gele bakstenen, met een oranje-rood uitspringend klezoor ter accentuering. Afgezien van deze omlijsting van de voordeur en het siermetselwerk rondom deze gevelopening, kent de gevel geen geleding.
Bijzonder is het drieledig, samengestelde venster op de linker vensteras waarbij het onderste en bovenste deel van het raam niet in een vlak liggen maar verspringen ten opzichte van elkaar. Het onderste deel is ten opzichte van het muurvlak verdiept teruggelegd. Het kozijn van het bovenste en twee keer zo hoge deel is voor het onderraam geplaatst en ligt in hetzelfde vlak als de muur. Dit raamdeel is aan beide zijden een klezoor breder. Beide raamdelen bestaan uit
1
een breed, vast glaspaneel in het middelste deel en smalle, draaiende zijdelen.
De drie hoge vensters op de verdieping lopen door tot onder de gootlijst en zijn op dezelfde wijze opgebouwd als het raam op de begane grond, met een ten opzichte van het bovenraam verdiept teruggelegd onderraam. De onderste ramen zijn draaiend. Het bovenste deel is voorzien van bijzondere vormgeving in glas-inlood.
De gevel wordt bekroond door een licht uitkragende bakgoot met daarboven het met gesmoorde Tuiles du Nord-pannen gedekte zadeldak.
In het dakvlak zijn drie enkel-ruits dakkapellen zichtbaar, alle voorzien van een licht overstekende dakrand en een plat dak. De zijkanten of wangen zijn gedekt met leien.

Linkerzijgevel:
De linkerzijgevel is met (van oorsprong) gele bakstenen in kabel- of klezoorverband vervaardigd en is geheel blind. Vanaf de eerste verdieping bevindt zich in het hart van de gevel een uitgemetseld rookkanaal. De gevel eindigt met een uitgemetselde strekkenlaag, waarboven een rollaag, gedekt met gesmoorde hoekpannen.

Rechterzijgevel:
De rechterzijmuur grenst aan het in 1930 gebouwde buurpand Arnoud van Gelderstraat 16.
Beide panden hebben de gootlijst en de nok op dezelfde hoogte.

Achtergevel:
De achtergevel van het pand was vanaf de openbare weg niet zichtbaar.

Interieur:
Het interieur behoort niet tot de context van dit onderzoek.

Redengevende omschrijving

Het pand Arnoud van Gelderstraat is een representatief voorbeeld van een in sobere Amsterdamse School-stijl gebouwd pand en heeft monumentale waarde vanwege de vormgeving en de authenticiteit van de bouwmassa, vanwege de verzorgde en plastische indeling en detaillering van de gevels met belangwekkende elementen als het siermetselwerk, de vensters en de deur. Het pand Arnoud van Gelderstraat 14 vormt één geheel met het hoekpand Van Noremborgh 8-10-12 en heeft derhalve ook ensemblewaarde.
2
Gemeente 's-Hertogenbosch
Adresboeken
Arnoud van Gelderstraat 14
Arnoud van Gelderstraat 14 (1921)
1943M.W. de Bever (timmerman) - J.J. Richelle

Nummeraanduiding

Nummer:14
Postcode:5212 TL
BAG-ID:0796200000336363
Perceel:HTG00-C-3434

Monument

Soort:Gemeentelijk monument
Nummer:SOM0011

Locatie

Google Maps
OpenStreetMap
Stad in kaart

Op deze pagina

Adresboeken
Bossche monumenten
Gemeentelijk monument
URL om naar deze pagina te linken:

Bossche Encyclopedie |