afb. Fotopersbureau Het Zuiden, 7 juni 1937
De voormalige jongensschool aan de Zuid-Willemsvaart maakte plaats voor appartementen. Het sterk beeldbepalende kanaal heeft in de anderhalve eeuw van haar bestaan verschillende veranderingen ondergaan. Soms worden die snel opgemerkt, andere veranderingen gebeuren haast onopgemerkt. Zo is eigenlijk 'gewoon' de jongensschool aan de Zuid Willemsvaart verdwenen. In 1968 hadden de Nederlandse bisschoppen een mandement uitgevaardigd over het katholieke onderwijs. Ondermeer had dit ook in 's-Hertogenbosch resultaat. Op zaterdag 12 september 1870 opende pastoor P. Kemps van de St.-Jacobparochie zijn eerste parochieschool, voor jongens, aan het straatje Achter den Dove. Deze opening was slechts mogelijk omdat de Fraters van Tilburg onderwijs komen geven; anders was het financieel te zwaar voor het kerkbestuur, dat tevens als schoolbestuur optrad. Er bestond géén leerplicht en er werd géén subsidie gegeven. Een grote collecte zorgde ervoor dat de school gebouwd kon worden, want de aanneemsom bedroeg ƒ 8.481,55. Het aantal leerlingen werd in de loop der jaren steeds groter en de school werd te klein. Daarom bouwde het kerkbestuur in 1909 een tweede jongensschool, aan de Zuid Willemsvaart. De jongensschool aan het kanaal telde in haar eerste jaar, 1909, 127 leerlingen die les kregen van één hoofdonderwijzer en twee onderwijzers, allen Fraters van Tilburg. Aan schoolgeld moest drie kwartjes per maand betaald worden. Vijf jaar later, 1914, waren vooral de leerkrachten gegroeid: één hoofdonderwijzer en vijf onderwijzers: de 'normale' zes klassen waren in gebruik. Het aantal leerlingen was gestegen van 127 naar 185. Inmiddels had de school wel een nieuw bestuur gekregen. Het parochiebestuur had deze onderwijstaak afgestoten en de St.-Janstichting was door de Bossche pastoors opgericht om les te geven aan de katholieke jeugd uit de Hertogstad. Op een gegeven ogenblik telde de St.-Jacobsparochie vier verschillende lagere scholen, in deels verouderde gebouwen. Daarom werd besloten tot nieuwbouw. In 1955 werd de nieuwe jongensschool aan de Jacob van Maerlantstraat in gebruik genomen. Deze jongensschool werd vanaf 1966 bezocht door jongens én door meisjes. In dat jaar ook verlieten de Fraters van Tilburg definitief de school. HordeholDe leeggekomen school aan de Zuid Willemsvaart werd bestemd tot een Parochiehuis en Jeugdcentrale. Daartoe moest het eerst intern verbouwd worden. Toen in oktober 1957 het 'nieuwe hordehol voor welpen' in gebruik kon worden genomen, was men op de verdieping nog druk aan het werk om ondermeer de 'instuif'-ruimte te realiseren. De parochie, waartoe in de beginjaren ook de nieuwe wijk Zuid hoorde, kende een bloeiende Jeugdcentrale met vele verschillende verenigingen. In het begin van het seizoen organiseerde men daarom vanaf 1966 de activiteit O-Je-Ja (Opening Jeugd Jaar), waarin de vele verenigingen zich gezamenlijk en afzonderlijk presenteerden. Maar enkele jaren later reeds werd de Jeugdcentrale gevestigd in een ander parochieel pand, aan de Hinthamerstraat. In 1696 werd 'de Hint' geopend.Nog enige jaren heeft het oudere schoolgebouw aan de Zuid Willemsvaart gestaan. Haast onopgemerkt (men rijdt er te dicht langs en vanaf de overzijde wordt er niet zo op gelet) is het verdwenen. De Stichting Wonen 's-Hertogenbosch bouwde er flats, appartementen, die in september 1984 werden opgeleverd. |
1997 |
Henny MolhuysenVerdwenen stadsbeelden : Een haast onopgemerkt verdwenen schoolgebouwBrabants Dagblad donderdag 7 augustus 1997 |