Sint Jan met de adelaar

In 1960 namen de Industriële Kring en de Kamer van Koophandel het initiatief om geld in te zamelen bij het bedrijfsleven en de burgerij teneinde burgemeester Loeff een passend afscheidscadeau te kunnen aanbieden. De befaamde Haarlemse beeldhouwer Mari Andriessen werd aangezocht om een monument te ontwerpen.

Het werd het beeld van Sint Johannes de Evangelist, de patroonheilige van de stad, met zijn symbool de adelaar op de schouders. Iconografisch klopt dit niet; de adelaar als symbool van Sint Jan komt alleen in combinatie met de symbolische weergaven van de drie andere evangelisten voor. Andriessen had er een andere bedoeling mee.

In 1960 was Den Bosch volop in beweging. De oude volksbuurt De Pijp had moeten wijken voor de moderne bebouwing aan het Loeffplein en de Tolbrugstraat. De stad breidde zich volop uit. Andriessen plaatste de adelaar, het symbool van Sint Jan de Ziener, achter het hoofd van de evangelist, suggererend de vlucht van de gedachte en daarmee de ondernemerslust en verreikende die leidde tot de uitbreiding van de stad. Het beeld werd dus ook een symbool voor Den Bosch.

Bij het afscheid van mr. Loeff als burgemeester in 1960 was het beeld nog niet gereed. De burgemeester kreeg een verkleinde kopie. Eind 1964 was het zover. Op het naar hem vernoemde plein kon mr. Loeff het geschenk in ontvangst nemen. In het voetstuk stond gebeiteld:

Het blik van de auto's rukte nog verder op en het gemeentebestuur achtte een parkeergarage aan het Loeffplein noodzakelijk. Het beeld van Sint Jan moest wijken. Dit leidde zelfs tot vragen van het raadslid Sjack Peinenburg aan het college van B en W. In overleg met de kunstenaar en de oud-burgemeester, werd besloten tot plaatsing op de Parade, waar het tot voor kort stond.

Nu de bomencarré op de Parade weer hersteld gaat worden, stond het beeld van Sint Jan in de weg. Momenteel staat het ingepakt op het grasveld naast de kathedraal. Er moet weer een nieuwe plaats voor worden gezocht. Overwogen wordt nu het beeld dichter bij de Sint Jan te zetten, tussen de nog te plaatsen bomen en het kerkgebouw, met het gezicht naar de Kerkstraat. Als dit niet mogelijk blijkt, is het kerkbestuur waarschijnlijk genegen toestemming te verlenen tot plaatsing op het grasveld aan de andere zijde van de Sint Jan.

Wanneer zal dit beeld een definitieve standplaats krijgen? Een beeld waarover burgemeester Lambooy in 1964 in zijn dankwoord bij de aanvaarding zei: „... Wij zullen het als een zeer kostbaar geschenk verzorgen, uit dankbaarheid, ook jegens degenen die het hebben aangeboden”.